Gisteravond heb ik voor het eerst in het Concertgebouw tijdens een concert op het podium gezeten. Het optreden van de wereldberoemdheid was totaal uitverkocht - er restte een zitplaats op de tribune.
Het is even wennen een hele avond onbeschaamd naar het publiek in de zaal te zitten staren. Alsof je onderdeel bent van het decor.

Het is ook even wennen je gedurende twee uur te moeten concentreren op de achterkant van de zangeres.

Een concert van Cecilia Bartoli in Amsterdam is een jaar van tevoren uitverkocht - ik was blij dat ik er toch bij kon zijn, want ze zong wonderbaarlijk mooi.

Het was wel even schrikken bij de eerste aria toen duidelijk werd dat je het op de tribune moet stellen met de helft van haar stemgeluid en zonder haar levendige gezichtsexpressie. Maar al gauw deed ze je die ongemakken vergeten.

Het was mooi te zien hoe het publiek in grote verliefdheid naar haar voorkant keek.
Ik ben niet verliefd geraakt op haar achterkant, maar er bleef visueel genoeg te bewonderen over - het ritmisch deinen van haar wilde haardos, haar gracieuze armgebaren en haar hemelse blik. En haar stem natuurlijk, van bewogen fel tot zacht en puur.
(Het klinkt pretentieus als ik het zo opschrijf, maar zij geeft eventueel divagedrag een volkomen acceptabele natuurlijkheid.)

Toen ze zich tijdens een van de vele toegiften ook een halve minuut zingend naar ons richtte, de arme drommels op de tribune, merkten we pas goed wat we gemist hadden.

Ik vind dit de hoogste vorm van optreden: voor een zaal gaan staan zingen en met zachte, ingehouden stem, op de rand van de stilte, een volle zaal ademloos en ontroerd te krijgen.
Het lukt haar, zelfs al staat ze met haar rug naar je toe.

Morgen ga ik bellen of er al kaarten voor 2006 zijn te bestellen.

'Ruim 50 minuten kwijlen...', mailde Johannes van Blue Note, de jazzwinkel in de Amsterdamse Gravenstraat.
Hij berichtte een exemplaar voor me klaar te hebben liggen van DE jazzsensatie van het jaar: een onbekende concertopname van het Thelonious Monk Quartet met John Coltrane uit 1957.

Ik had mijn jas al aan, 'sprong in de trein' naar Amsterdam, kwam buiten adem in de Gravenstraat aan, waar Johannes mij breedlachend in de deuropening stond op te wachten.

Hoe moeten we de betekenis van het nieuws adequaat overbrengen op niet-jazzliefhebbers?
In de cantorij van Bremen is een onbekende cantate gevonden van Johann Sebastian Bach.
Op de zolder van een antiquariaat in Ludwigshaven werd een verloren gewaande sonate van Ludwig von Beethoven aangetroffen.
Een pianostemmer in Milaan heeft onbekende repetitieopnamen vrijgegeven van Maria Callas.

In februari van dit jaar rommelt Larry Appelbaum, functionaris van de Library of Congress in Washington, in een stapel oude acetaatbanden en vindt een doos waarop staat genoteerd:
'T. Monk'.
Tijdens het afluisteren krijgt Appelbaum bijna een hartaanval - hier zijn Monk en Coltrane in topvorm aan het werk!
De opnamen van een concert in Carnegie Hall, op 29 november 1957 gemaakt door het radiostation The Voice of America, klinken technisch briljant.

Van de negen maanden durende samenwerking in 1957 tussen Monk en Coltrane was slechts een gebrekkige opname overgebleven, gemaakt in club The Five Spot.
De jazzgeschiedenis heeft er met de vondst van de vijftig jaar oude banden een hoogtepunt bijgekregen.

In een eerder stukje (1 juli 2005), naar aanleiding van een CD met een live-concert van Miles Davis, stelde ik een verzamel-CD voor met uitsluitend aankondigingen van jazzconcerten.

Zo'n plaat bestaat!
Hans Dulfer stuurde me een CD van een LP uit 1976 met (op een flintertje muziek na) aankondigingen van één muzikant: tenorsaxofonist Eddie Harris.

Als voorbeeld laat ik een aankondiging van ruim acht minuten horen.
En om aan te tonen dat Eddie Harris niet alleen een praatjesmaker was, een opname van God Bless The Child van een andere plaat.

Men meldt mij dat de Concertzender op doordeweekse dagen een gejackte programmering voert.

'Tussen 8 en 12 staat de schijnwerper in 'Ochtendeditie' niet meer uitsluitend gericht op klassieke muziek, maar treden ook de andere 'muzieken' van de Concertzender voor het voetlicht. Jazz, wereldmuziek, oude muziek, volksmuziek, maar ook chansons en popmuziek.'

De zender is live via internet te ontvangen en op de site is de complete speellijst te vinden.

Bij mijn ideale 24-uurs Jackkanaal (met twee k's!) kunnen ook DJ's worden ingeschakeld - bekende en onbekende muziekliefhebbers met een veelzijdige smaak, die de meest avontuurlijke programma's samenstellen.

Ik las ook al ergens dat met de Jackformule de radio wordt 'geiPodiseerd', maar dat woord wil niet echt lekker.

Een groeiend aantal muziekradiostations in de VS schakelt met succes over op het Jackformat.

Wat is Jackradio?

Een commercieel muziekstation draait dag en nacht volgens strenge regels, uit een aanbod van hooguit 300 gangbare hits in een bepaald genre, zo zijn er country-, rock-, metal-, en soulstations.

In de Jackformule wordt het platenpakket uitgebreid tot minimaal 3000 titels, hits uit alle tijden in alle stijlen. De DJ's zijn het zwijgen opgelegd en de nummers worden in een willekeurige, door de computer bepaalde volgorde gedraaid.

Kortom: een iPod die op shuffle is gezet.
Want de invloed van de mp3-speler - je eigen superjukebox in je binnenzak - wordt nu in de radio hoorbaar.
Jackradio wordt dus ook wel iPodradio genoemd.

Een enkel station gaat een stap verder en shuffelt pop, jazz, klassiek, country, wereldmuziek, dance, enzovoorts, door elkaar.

Naar zo'n zender zou ik graag luisteren. En dan niet een uurtje Jackradio Totaal, middenin de nacht, maar continu, 24 uur per dag.

Na een Schubertlied, een lekker stuk Sonny Rollins, dan trommelt Moussa Traoré wat, zingt Creedence Clearwater Revival, speelt Ivo Pogorelich een Sonate van Scarlatti, neemt Boss H. de boel over, waarna Ornette Coleman aan de beurt is en ga zo maar door.

In Nederland is voor zo'n multimuzikultizender op de radio geen plaats, neem ik aan, want welke netmanager is er de baas over?

Op internet dus.
Richt de VPRO het eerste Nederlandse Jackkanaal in?

Je hoorde de diepe basnoten nog regelmatig klinken in de afgelopen achtenveertig jaar - ze werden voor het eerst gespeeld in een Parijse studio, in de nacht van 4 op 5 december 1957.

Het is een cliché geworden. Een tv-regisseur die zijn reportage of documentaire een melancholieke kleur wil geven, of er een dosis spanning aan wil toevoegen, grijpt al gauw naar die opnamen: de muziek van de film Ascenseur pour l'échafaud (Lift naar het schavot) van Louis Malle. De gestopte trompet over de donkere bas.

Alle jazzliefhebbers kennen het verhaal: hoe Miles Davis, op een Europese tournee met Franse begeleiders (en met de in Parijs wonende drummer Kenny Clarke), een nacht in de studio werd uitgenodigd en toen, bij de geprojecteerde filmbeelden, die beroemde score improviseerde. Hoofdrolspeelster Jeanne Moreau was erbij. In vier uur was de klus geklaard.

Met diezelfde groep speelde Miles drie dagen later in het Amsterdamse Concertgebouw.
Met Clarke dus en Barney Wilen, tenor, René Urtreger, piano en Pierre Michelot, bas. Toen konden we met eigen oren horen hoe goed ze waren, die Franse jazzmusici en waarom de grote Amerikanen zo graag met ze speelden.

Pierre Michelot is dood, staat vanavond in de kranten.
We zullen zijn bas nog vaak horen klinken.

Aanvulling
In het Amsterdamse Filmmuseum is vanaf 20 juli een groot Jeanne Moreau-retrospectief geprogrammeerd. De film Ascenseur pour l'échafaud is er vanaf vandaag te zien!

Zojuist verschenen: een nieuwe oude Miles Davis.

Naast bekend materiaal bevat de 2-CD 'Round about Midnight (Legacy Edition)' de niet eerder uitgebrachte opnamen van het concert dat op 18 februari 1956 werd gegeven 'at the Pasadena Civic Auditorium, as part of Gene Norman presents'.
Lees het laatste deel van de vorige zin hardop en je zit in de zaal.

Want naast prachtige muziek van het kwintet (Miles Davis, trompet; John Coltrane, tenorsax; Red Garland, piano; Paul Chambers, bas; Philly Joe Jones, drums) hebben we er een nieuwe aankondiging bij - Gene Norman presenteert.

Ik stel een verzamel-CD voor, met uitsluitend aankondigingen.
Er zijn zoveel live jazzconcerten uitgebracht, van Miles en anderen, waarop intro's staan met van die lekkere Amerikaanse stemmen - daar moet een CD inzitten.

Ik heb er drie uit de kast getrokken en onder elkaar gezet.

Uit een persbericht:
'RONGEN - Op een zolder van een woning in de Hubregtsenstraat te Rongen is onbekend materiaal gevonden van Rensk Dolder.
Het materiaal dat jarenlang een verborgen bestaan heeft geleid, bevindt zich in prima staat.
Media oktober zal het materiaal voor het publiek toegankelijk worden gemaakt.'

Omdat bij het lezen van de naam Rensk Dolder niet meteen een belletje ging rinkelen, togen we op onderzoek uit.
Eenmaal in de Rongense Hubregtsenstraat aangekomen - lage huisjes in een jarenzeventigbuurt - wist een voorbijganger het beroemde huis 'uit de krant' feilloos aan te wijzen .

Rensk Dolder deed zelf open.
'U bent de vierde verslaggever vandaag', zei de in spijkerkleding geklede en met een grijze ringbaard uitgedoste vijftiger.

- U wist zelf niet dat er vergeten materiaal op uw zolder lag?'Nee. In 1975 zijn we hier komen wonen. We kwamen uit een groter huis, dus veel moest ik onuitgepakt in de verhuisdozen op zolder zetten. Waaronder een doos met dit bijzondere materiaal.'

- Het onbekende materiaal is, zo begrijp ik, door uzelf vervaardigd. Herkende u het meteen?'Eerst niet. Maar toen ik het materiaal nog eens goed doornam, dacht ik gaandeweg: Goh, wat grappig: ja, dat ben ik. Dit materiaal gaat over mij.'

- Nu hoop ik niet dat u het mij kwalijk neemt, maar we hadden nog nooit van Rensk Dolder gehoord. Om wat voor materiaal gaat het? Zijn het schilderijen, composities...

'Het zijn liedjes bij de gitaar. Luisterliedjes werden ze toen genoemd. Ik heb er honderden gemaakt, maar omdat ik podiumvrees had, zijn ze nooit over het voetlicht gekomen. Ik heb ze thuis op cassettebandjes ingezongen. Een doos vol dus. '

- Niemand wist in feite van het bestaan van die liedjes en van u als zanger af

'Klopt, ja. Dus daarom ben ik zo blij met alle aandacht die het onbekende materiaal nu krijgt.'

- Maar is in wezen niet al uw materiaal onbekend materiaal

'Zo zou je het kunnen zeggen. Maar ik vind toch dat materiaal pas onbekend materiaal genoemd mag worden, als je het zelf, als maker zijnde, in eerste instantie niet herkent.'

- Wat gaat er met het onbekende materiaal gebeuren

'Ik hoop dat deze aandacht voor het onbekende materiaal leidt tot een CD-uitgave. Zou mooi zijn, als iedereen van de onbekende Rensk Dolder kennis kan nemen.
Ja, en als dat een beetje aanslaat zou ik met het andere werk - het onbekende bekende materiaal zeg maar - naar buiten kunnen komen.'

In Het Uur van de Wolf was maandag een documentaire te zien over de succesvolle popzanger/schrijver Rufus Wainwright.

In de film kwam de problematische verhouding tussen zoon Rufus en zijn vader ruimschoots aan de orde.

Van die vader, zanger/schrijver Loudon Wainwright III, is een nieuwe CD verschenen.
Ik ben een groot liefhebber van zijn persoonlijke, ironische, soms cynische liederen.

Na de prachtige CD Last Man On Earth stelt de nieuwe niet teleur.
Hij zingt teksten die hij de laatste vier, vijf jaar schreef en hij heeft zich gedurende vier dagen met topmuzikanten omringd - onder anderen zijn gitarist Bill Frisell en drummer Jim Keltner van de partij.

Medepassagiers die in trein, tram, of bus gaan zitten bellen - ik heb het nooit als hinderlijk ervaren.
Zo hoor je nog 's wat!
Als ik een passagier waarneem met een mobiel in de aanslag, ga ik zelfs in de buurt zitten om maar niets van de conversatie te hoeven missen.

Maar de ringtones! Die zijn erg!
Je schrikt je pips als naast je een zwerm steekmuggen begint te zoemen, of een verschrikkelijke bonkmuziek uit een binnenzak wordt opgediept.

The Ringtone Society doet er wat aan.

'The Ringtone Society - 'free the ringtone' - beijvert zich het belsignaal een artistieke status te geven - 'the art of ringtonism' - en heeft muzikanten en componisten als Michiel Braam, Lady Aïda, Spinvis en Maurice Horsthuis gevraagd speciale genrestukjes te vervaardigen.
(Een initiatief van Submarine en het Muzieklab Brabant, ondersteund door 3voor12.)'

Voor de mobiele bellers onder de Biesloglezers presenteerden we enige tijd geleden drie, door ons zangkoor De Canonclub ingezongen alternatieve ringtones (de Zingtones).

Met gepaste trots kondig ik aan dat de Zingtones via The Ringtone Society zijn te downloaden.

Gratis en voor niks!

De Zingtones hebben het mp3-formaat en dienen met Bluetooth of een kabel naar de mobiele telefoon overgebracht.

O, dat ik het binnenkort mag meemaken: in een stampvolle treincoupé begint via de mobiele telefoon van een mij onbekende passagier De Canonclub te zingen!

Een bijzondere Flashfilm, gemaakt op de muziek van het nog altijd springlevende nummer Giant Steps van John Coltrane uit 1959.

Van mijn eerste verdiende geld kocht ik een orgel. Niet zo'n al te kinderachtige, te populaire Philicorda, maar een slag beter, een heus elektrisch orgel met twee klavieren en een set baspedalen.

Het handige van dit model was, dat het geheel uit drie losse, op elkaar te plaatsen delen bestond, zodat het gemakkelijk hoge trappen op kon worden gezeuld, of in een auto geladen.
Het orgel stond op mijn Amsterdamse kamertje en ik kon er 's nachts op spelen met de koptelefoon op.

O, wat stal ik de show, als ik het orgel op een feestje bij iemand thuis in de voorkamer mocht opstellen.
'Ach, wil iemand me even helpen?'
En dan drie keer door de dansende feestgangers heen manoeuvreren, de drie delen verbinden, het orgel aansluiten...
'Mensen, kan de muziek even uit?'
Indrukwekkend!

Jammer alleen dat ik er niet op kon spelen.

Nou ja, een zeer eenvoudige blues wilde wel lukken en ik kreeg er handigheid in dat ene nummer lekker uit te rekken, het een soort van swing te geven door flink op de bassen te trappen en er opgewonden kreten bij te slaken. 'O yeah!'

Omdat toentertijd de brutalen nog de halve wereld hadden, heb ik het orgel zelfs nog wel eens een platenstudio binnengekregen en is mijn spel vastgelegd op een 45-toerenplaat.

Nog steeds heb ik een keyboard in huis, met diverse orgels onder de knoppen en soms ga ik er 'even op loos', maar ik kom nog steeds niet veel verder dan die eerste blues.

En dat oude orgel en dat keyboard klinken volstrekt niet als een echte Hammond B3 en mijn spel lijkt in de verste verte niet op dat van Jimmy Smith.
Want van hem heb ik die liefde voor het orgel.

Werd in jazzkringen toen een tikje ordinair gevonden, het Hammondorgel, maar ik vond het lekker.
Jimmy Smith, de jazzvader van het Hammondorgel, kopt het NRC-Handelsblad van vanavond.
Want hij is dood. Hij werd 79 jaar.

Bedankt, Jimmy Smith, voor alles.

Hoe ik vanmorgen ook kneep en wrong, ik kreeg geen likje tandpasta meer uit de tube. Veel geflutter van valse lucht, maar spul ho maar. (Uit die staande tubes komt volgens mij nog niet de helft van die lekkere dikke sliert uit de liggende tubes van vroeger. 'O, is alles van vroeger weer beter?' Nee, maar de tubes waren vroeger echt beter.)

Dus liep ik het Kruidvat binnen. En B. tegen het lijf - die ik ken van goeiendagzwaaien, maar ik weet alleen van hem dat hij een goede kennis is van mijn vriend A.
'Hee dag, jij ook hier', zei B. en hij keek of'ie was betrapt bij een winkeldiefstalletje.
'Ja, even een tube tandpasta kopen', zei ik schaapachtig, terwijl ik dacht: wat gaat B. dat eigenlijk aan.
'Ja, het is niet te geloven hoe goed die muziek is,' zei B., 'uitstekende opnames, voor zó'n idioot lage prijs.'

O, wacht even, B. kocht zijn klassieke muziek bij het Kruidvat en hij schaamde zich. Hij dacht dat ik dacht: B. koopt cultuur van de drogist, dat kan niets zijn. Zo zijn er ook vermaarde wijnkenners die, vermomd met hoed en zonnebril, hun wijn bij de Aldi kopen.

'Ik heb hier zúlke boxen weggehaald met Bachcantates,' - met zijn handen mat hij anderhalve meter af in de lucht - 'en de complete Mozart - voor niks!'

Hij leek opgelucht nu bleek dat hij zijn Kruidvatgeheim met mij kon delen.

'Neem nou dit doosje,' en hij nam een cd-box uit het schap, 'ken je Mompou''
'Wie, zeg je?'
'Frederico Mompou! Nee? Ach man, zo mooi. Hier, voor nog geen negen euro in één doosje vier CD's met de complete pianowerken van Frederico Mompou en gespeeld door...?'
'Door... geen idee.'
'Door Frederico Mompou zélf. Zijn Música Callada - betekent Muziek van de Stilte - ken je niet? Móet je kopen. Mompou was een Spaanse componist, een extreem verlegen man. En zo is zijn muziek. Verlegen, bijna niets. Maar mooi!'

En zo luister ik nu naar Mompou die Mompou speelt.
Toegegeven: prachtige muziek, waar je zeer rustig van wordt.
Muziek van bijna niets die bijna niets kost.
Waarom heb ik nooit eerder van Frederico Mompou gehoord?

Onlangs kreeg de Hema een Grote Prijs voor haar vormgeving.
Het Kruidvat verdient een Grote Muziekprijs.

En nu moet ik terug, want ik ben die tube tandpasta vergeten te kopen.

Waar haal je de tijd vandaan een Top 2000 af te luisteren?
Hoe kom ik aan mijn trekken als ik alleen de nummers 892, 1154, 1673 en 1899 mooi vind?

Vat de popgeschiedenis samen in mash-up medley's.
Wat zegt u?

Er circuleert op het net een MP3 van 5 MB - The Beatles Mash-up Medley van Hank Handy - waarin 40 Beatlessongs worden samengevat. Soms draaien er vijf nummers tegelijk.

De MP3 duurt 3 minuten en 40 seconden en Hank heeft kans gezien van die 40 songs 1 goed klinkend totaalnummer te maken.

Op deze manier is een Top 2000 samen te vatten in 50 MP3's. Kijk, dat schiet op.

Na het lezen van de zaterdagkranten met nieuwe lawines opgewonden meningen, kreeg ik dringend behoefte aan mooie muziek.

Ik weet hier in de buurt een cd-winkel met klassieke muziek te vinden (zeldzaamheid aan het worden) en kocht er lukraak een paar cd's.

Terug in het redactielokaal zette ik er een op en werd getroffen door de zang van twee vrouwen - een sopraan en een mezzo-sopraan.

Abschiedslied der Zugvogel

Wie war so schön doch Wald und Feld!
Wie ist so traurig jetzt die Welt!
Hin ist die schöne Sommerzeit,
Und nach der Freude kam das Leid.

Wir wußten nichts von Ungemach,
Wir saßen untern Laubesdach
Vergnügt und froh beim Sonnenschein,
Und sangen in die Welt hinein.

Wir armen Vöglein trauern sehr:
Wir haben keine Heimat mehr,
Wir müssen jetzt von hinnen fliehn
Und in die weite Fremde ziehn.

Een treurig lied, maar zo mooi gezongen dat mijn somberheid op slag verdween.

Meisjes hielden niet zo van jazz.
Maar wel van Miles Davis.
Vooral als hij langzame nummers speelde, met die fluistertoon, op de gestopte trompet.

En ze wilden ook graag mee naar een concert.
Want Miles Davis was een adembenemend mooie man.

Ik ging met een meisje naar het concert in het Kurhaus van Scheveningen.
Op 15 oktober 1960, zegt het bewaarde programma (Sonny Stitt verving John Coltrane).

Ze was na afloop danig onder de indruk. Van Miles Davis.
Om de aandacht op mij te richten (een graantje mee te pikken van de romantische gevoelens die Miles Davis had losgemaakt), gaf ik haar ten afscheid, vlak voor ze haar portiektrap beklom, een gedicht van eigen makelij.

miles davis

in dit huis
met de wapperende vitrages
dat steunt
als liggen onder de hanebalken
in hun hoge witte bedden
zeer oude mannen en vrouwen
elkaar de hese woorden bestelen
woorden van herfst en humus
die uit jouw mijn mond ontsnappen
bladeren in een cirkel waaiend
boven het nat glimmend asfalt
waarom huil je
leg je hand op mijn hart
buiten honden
die bevestigen
langzaam grijs de tijd
langzaam oud de regen
afdalen in je ogen
glimlachen terwijl het water
o dit hartstochtelijk donker water
zich rustig te rustig
boven onze hoofden sluit

Het is niets geworden met het meisje. Ik hoorde nooit meer iets van haar.
Nu kan ik dat goed begrijpen. Als ik toen een meisje was geweest en zo'n gedicht had gekregen, had ik ook nooit meer iets laten horen.

Door dik en dun ben ik hem trouw gebleven.
Hij ging vele kanten op en ik volgde hem.
Kritiekloos. Want ik ben een adept.
Ze kunnen van hem zeggen wat ze willen - wat mij betreft heeft hij niet één verkeerde noot gespeeld.

En ik koop alles.
Dus als de platenmaatschappij heeft besloten dat zijn verzameld oeuvre wordt uitgegeven in een peperdure, superdeluxe, in metaal (!) gebonden serie, koop ik alle delen, zonder een spier te vertrekken.

Vandaag kocht ik het net uitgekomen, nog ontbrekende deel 3, uit de serie van 7.

Hij speelt nu.
De kachel in het redactielokaal wil niet branden.
Maar dat geeft niet, want ik heb het warm van de muziek.

Op de radio hoorde ik muziek en het gebeurde weer.
Het is een bekend fenomeen: je hoort (oude) muziek en je geheugen diept de locatie op die onverbrekelijk bij die muziek hoort. Heel exact: met lichtval, een interieur, met wie je was, hoe en wat je dacht - een messcherpe momentopname.

We zitten aan tafel en we kijken door een met rode, gele en groene plastic vellen beplakt raam naar de zee.
Een bevriende schrijver heeft een huis gehuurd aan de boulevard van een kleine badplaats. Hij wil er zijn grote roman afmaken, die nu als manuscript op de grond ligt uitgestald. Per hoofdstuk geordende stapels betikte A4-vellen.
Met een paar vrienden zijn we hem deze zaterdag gaan bezoeken.

We vinden het te gek dat de schrijver zomaar kan beschikken over zo'n groot huis, op zo'n prachtige plek, maar in de winter zijn die vakantiehuizen voor een habbekrats te huur.
We hebben gerookt en we voelen ons meer dan goed.

We maken een wandeling over het zonovergoten, koude strand en we zien het huis in de verte liggen. Daar mogen we straks weer naar binnen!

De schrijver vertelt enthousiast over de nieuwe ontwikkelingen in zijn roman en we zijn ervan overtuigd dat dit een boek gaat worden waar de hele wereld van zal opkijken.
Er gaat trouwens heel veel gebeuren. Wat? Dat weten we niet, maar 'het' hangt in de strakblauwe hemel.

We hebben een nieuwe plaat meegebracht en we draaien keer op keer één nummer - een scherpe stem, een rockende begeleiding:

You walk into the room
With your pencil in your hand
You see somebody naked
And you say, "Who is that man?"
You try so hard
But you don't understand
Just what you'll say
When you get home.

Because something is happening here
But you don't know what it is
Do you, Mister Jones?

De tekst, de zanger, zijn begeleidende band, de plaats, onze gesprekken en de tijd vallen volmaakt samen.
Winter 1965. Bob Dylan zingt: Ballad of a Thin Man.

You raise up your head
And you ask, "Is this where it is?"
And somebody points to you and says
"It's his."
And you say, "What's mine?"
And somebody else says, "Where what is?"
And you say, "Oh my God
Am I here all alone?"

But something is happening here
But you don't know what it is
Do you, Mister Jones?

Als je nu een doorsnee cd-winkel binnenstapt, moet je goed zoeken naar de cd's.
In een paar rommelige achterafhoekjes vind je er nog wel een paar.
De wanden en bakken puilen uit van de DVD's en de Games.
Is de cd aan het verdwijnen?

Vandaag in de kunstbijlage van de Volkskrant, onder de kop 'De cd is nog lang niet dood', een interview met platenbaas Maarten Steinkamp (Sony/BMG):

'De cd is nog lang niet dood. Over vijf jaar zal het nog steeds de meest gangbare muziekdrager zijn. Als je mensen maar keuzemogelijkheden biedt. Van elk album moeten verschillende versies verschijnen. Van een luxe editie met boekje, dvd en weet ik wat voor extra's tot een kaal schijfje.'

Gisteren kocht ik een voorbeeld van een superdeluxe cd-uitgave:
een zwarte 'houten' doos met tien cd's, een prachtig uitgevoerd boek, paperassen (jeugdfoto, concertflyers) -
zeldzaam live-materiaal en interviews van en met de saxofonist Albert Ayler (1936-1970).

'En' Wat heb je daar nu voor betaald?'

Dat zeg ik niet.
Sommige edities zijn zo luxueus, dat het indiscreet is naar de prijs te vragen.

Ik heb de doos gekocht:
1) 'voor mijn werk', omdat ik hem op Bieslog wilde laten zien,
2) en omdat ik houd van de ontregelende, over alle grenzen heen springende, bizarre muziek van deze te jong gestorven vernieuwer.

Van André Hazes werd vaak gezegd: hij is beroemd geworden met zijn levensliederen, maar het liefst van alles zingt'ie blues en rock-'n-roll.
Ik geloof dat het waar is, want ik heb hem als blues- en rockzanger van nabij aan het werk gezien.

Op 16 en 17 mei 1983 werden in Theater Carré twee voorstellingen gegeven ten bate van Amnesty International.
Het programma, dat een week later ook op tv werd uitgezonden, heette Een Gebaar.
Freek de Jonge, Kees van Kooten en ik vormden een komisch trio, dat de nummers van een groot aantal artiesten aaneen speelde en zong. Van het Willem Breuker Kollektief, Fay Lovsky, Urbanus, Kamagurka, Joop Visser, tot het Werktheater en vele anderen.

We vroegen ook André Hazes. Die toonde zich eerst niet zo happig. 'Dat is mijn publiek niet, jongens, veel te keurig, die pikken mij niet', dacht hij.
Maar toen hij hoorde dat Doe Maar, Herman Brood en Wild Romance ook van de partij waren, klaarde hij op.
'Maar dan wil ik met Herman een blues zingen en met Wild Romance een rock-'n-roll-nummer.'

Zo gebeurde het en zijn optreden werd een groot succes. Aan het eind van de opname is goed te horen hoe het 'keurige' publiek in een afgeladen Carré uit zijn dak gaat.
Nat bezweet, maar zichtbaar gelukkig, kwam André van het toneel.

't Is mijn schuld
(een interpretatie door André Hazes en Herman Brood van Randy Newman's Guilty)

OK, ik heb gedronken
En te stoned om bij je langs te gaan.
Maar de kroeg ging dicht
En ik kon niet meer op mijn poten staan.

Een whisky bij ome Joop.
Een liter wodka van een vriend.
Ik zuip omdat ik te schijtig ben,
maar je zo verschrikkelijk graag wil zien.

OK, ik heb gedronken
Ik heb gedronken
En ik kan niet meer op mijn poten staan.

't Is mijn schuld
't Is mijn schuld
M'n sores en mijn pijn

Je weet hoe het gaat, poepie.
Ik krijg zo'n hekel aan mijzelf.
Je weet hoe het gaat, poepie.
Ik krijg zo'n hekel aan mijzelf.
En weet je wat het kost, honey.
Het kost me veel te veel drank, weet je
En heel veel poen.

Camera Poetica is een collectie van 41 korte filmpjes, die werden gedraaid op de Poetry International Festivals van de afgelopen jaren.
Dichters uit binnen- en buitenland dragen eigen werk voor.

Een opmerkelijke bijdrage levert stemkunstenaar Jaap Blonk.

Zie en hoor zijn geluidsgedicht van sis-klanken.

Of hij met het hoofd of met het hart dirigeerde?
Met allebei natuurlijk.
Het een kon namelijk niet zonder het ander.
Maar één ding was zeker:
'De gevoelens komen altijd uit het hart.'

Meende Mariss Jansons, de nieuwe chef-dirigent van het Concertgebouworkest, dat nou echt?
Of was hij van tevoren geïnstrueerd - beantwoord de ergste platitudes met de grootste clichés - en zei hij wat de AVRO-kunstreporter hoopte dat hij zou zeggen?

Het was een mooi concert. Je kon goed zien hoe Mariss Jansons tijdens het dirigeren zijn gevoelens uit zijn tenen haalde.

Binnen twee jaar is het herstel van normen en waarden zover gevorderd, dat tijdens de 42ste herdenking van het afgebroken optreden van de Rolling Stones in de Kurzaal te Scheveningen, alle oude Stonesfans van toen door de politie worden opgepakt en alsnog worden vervolgd wegens vernieling van het zaalinterieur.

Op het Klein Stationnetje
's morgens in de vroegte
stonden 7 wagentjes netjes op een rij
en het machinistje
draaide aan het wieletje
hakke hakke puf puf
weg zijn zij

In het uitgelekte plan van minister Peijs, waarin zij aangeeft welke onrendabele lijnen de NS gaat opheffen, wordt ook de lijn Klein Stationnetje - Groot Station genoemd.

Het Klein Stationnetje, waar gedurende tientallen jaren jeugdige reizigers zijn ingestapt - voor velen de eerste kennismaking met het vervoer per trein - gaat zijn stationsfunctie verliezen!

Vanmorgen vroeg zijn we een kijkje gaan nemen.
De zeven wagentjes stonden netjes op een rij.
We troffen het machinistje van dienst, de heer B. Wielewaal, bezig met het glimmend wrijven van het koperen wieletje.

- U hebt het slechte nieuws vernomen?'Ja, maar ik kan 't niet geleuven, meneer. Da kaan toch nie? Het Klein Stationnetje kent een iegelijk die klein is weest. De prinsessen zijn hier wezen daan, de minister-president... nee meneer, da ga mooi nie deur!'

- De consumentenorganisaties, diverse Kamerleden en de vakbonden hebben al boos gereageerd.'Ziedewel! Neu, komp niks van in. Maar noe moe'k vertrekken, meneer.'

Het machinistje klom op het locomotiefje, stak zijn 'pannekoekje' uit het raampje en blies op een fluitje - het stationschefje was bij een vorig bezuinigingsrondje al gedwongen tot ontslag - waarna de zeven goedgevulde wagentjes met ouders en kinderen, zich met een vrolijk 'hakke hakke puf puf' in beweging zetten.

En weg waren ze.

Met ingang van 2006 zou het ook zo kunnen worden georganiseerd:
in twee Haagse zalen blijft jazz te beluisteren en al die andere flauwekul gaat naar Rotterdam.

• Ja, met mij. Hoe is het daar?
• Goed. Wat stoor je! Is je batterij leeg?
• Nee, jij stoort, geloof ik.
• O, wacht even, dat is de regen.
• Op de tent?
• Ja, het klettert. Ik hou m'n toestel er even bij...() Hoor je wel? Hoosbui. Maar tot nu toe houdt de tent het goed. Alleen de luifel lekt. Maar volgens mij zit de storing bij jou.
• Nee, ik laat de hond uit en wat je hoort is de regen op mijn paraplu. Ik hou m'n mobieltje er even bij.() Hoor je wel? Het klettert hier ook.
• Ik vind regen op een tent mooier klinken dan regen op een paraplu. Ik laat je nog even de tent horen.

• Ja, het klinkt dieper, met meer bas. Het roffelt als het ware. En dit is nog een keer regen op een paraplu...

• Ja, hoger, 't is een tweede stem bij mijn regen op de tent.
• Mooi concert geven we samen.
• Ja, jammer dat niemand anders het kan horen.
• Nou, we bellen wel weer als het droog is, hè?
• Goed. Als ik niet opneem ben ik ondergestroomd, ja?

Gisteren was het vijftig jaar geleden dat Elvis Presley in de Sun Studio in Memphis, Tennessee een opname maakte die als het begin van de rock and roll wordt gezien.

Elvis en zijn begeleiders hadden eerst een paar slappe countrynummers opgenomen, toen Elvis 'ineens gekkigheid begon uit te halen'.

Het nummer That's Allright Mama was een blues, geschreven door zanger-trompettist Arthur Crudup.

En zo maakte Elvis de zwarte soul, swing en seksualiteit acceptabel voor een groot blank publiek, in een tijd waarin zwarte kinderen nog uit de strikt blanke scholen in het zuiden van de VS werden geweerd.

Crudup bezorgde Elvis nog een megahit: My Baby Left Me.

Deze laatste zin is voorspelbaar:
Arthur 'Big Boy' Crudup werd nooit bekend bij een groot publiek, gaf in de jaren vijftig de muziek uit teleurstelling een lange tijd op en stierf tamelijk arm en berooid in 1974 op 69-jarige leeftijd.

Wat een bloedmooie tv-serie: Recordings, elke avond rond 20.00 uur op Nederland 3.

Makers Arno Kranenborg en Eric Velthuis reisden ruim een half jaar samen door Nederland, op zoek naar vertolkers van traditionele liederen (Nederlandse en buitenlandse amateurs). Ze maakten opnamen bij de mensen thuis, in buurthuizen, cafés, werkplekken en in het Nederlandse landschap.

De VPRO heeft nu twee afleveringen uitgezonden en ik geef toe: in beide programma's kwamen meerdere momenten voor waarbij me de keel werd dichtgeknepen.

Het Russische lied van vanavond, door Gregory gezongen, zichzelf op de accordeon begeleidend, met zijn vrouw en dochter luisterend op de bank, heb ik nu al vier maal gedraaid.
Ja, via internet - de serie komt in zijn geheel op een VPRO-site te staan. Met per lied meer gegevens over de vertolkers dan in de tv-serie worden gebruikt.
Prachtig!

Als u eerst het nummer van trompettist Clifford Brown aanzet en daarna het gelijknamige gedicht van Lucebert hardop voorleest, creëert u uw eigen sessie Jazz&Poetry (voorloper van alle performance- en slampoetry).

lands end

met clifford brown (t) max roach (dr) harold land (t-s) george morrow (b) richie powell (p) (study in brown; Em Arcy MG-36037)

aan het einde van het land met klinkend gereedschap klimt
de leeuwerik te klinken de vederwolkenachtbaan aan
's lands einde speelt boven opspringende akkers
voorouderlijk zaad uit doffer naar duif door de duisternis
vrede nu
maar donker blijven de dorpsdeuren toe
als leunde een onmetelijke rug uit de lucht
voor het zonnepeloton
'mijn moeder heeft een wasmachine gekocht mijn zuster ook
een nog grotere maar gelukkig
de methodisten zingen nog' ons dorp aaneen
met harten die als bijbels dichtklappen
rollen zij psalmen tot onder de donderwolk tot
aan het einde van het land waar op een krakend plankier
terwijl de vliegen het in de marmelade doen
de provinciale schoenmaker tukt in zijn schonkige schommelstoel

aan het einde van het land mijn in smidsvuur gedompelde ogen
stijgen op naar het klaterend aambeeld van de rivier
daar aan de einder zal ik blij verdwijnen
mijn hoofd in mijn voorschoot de bovenwindse blaasbalgen
op de adem van de laatste vrolijke buurman gericht
spoedig zal eenvormige overvloed overal even roekeloos
het hart en het hoofd doen versuffen
na mij de motregen
mijn broer verwierf zich een zijnsmachine
mijn zuster een nog werkzamere
ik hoor aan het einde van het land hun danklied
in steeds vollere en naaktere offerhaarden klapwieken
ik hoor ook in welriekende putten van verzet
hun kinderen vernielen het stevigste speelgoed

aan het einde van het land boort zich de zon
in mijn snel schip
hoe bij haar afscheid zij nog uitvindt
het wagenwiel
waarvan ik al afscheid neem
als van het steeds wassende dorp
als van de wassende nacht

(Lucebert- verzamelde gedichten - uitg: De Bezige Bij)

'Landmacht krimpt orkesten in', luidt de kop boven het bericht in vele kranten.
We vragen commentaar aan onze militaire medewerker kolonel b.d. Menno Scheurleer.

'Kijk, dat we de KLM kwijt zijn geraakt hebben we maar over ons heen laten komen, maar de KMK weg... dat is een nationale ramp!'

- De KMK

'De Koninklijke Militaire Kapel! Wordt opgeheven... U kijkt erbij met een gezicht van: nou èn?

- Het zegt me niet zoveel

'Het is toch een regelrechte schande! De KMK! Vroeger onder de bezielende leiding van Rocus van Yperen. Een toporkest, internationaal befaamd, grote muzikanten, zeg maar gerust musici. Spelen ook in het Concertgebouworkest - hebt u ook nog nooit van gehoord?'

- Van dat orkest heb ik wel 's iets gehoord, ja

'Aha! neemt u van mij aan: de Koninklijke Militaire Kapel is het Concertgebouworkest onder de militaire orkesten.
Het is het hoforkest van Hare Majesteit de Koningin. Een van de oudste Koninklijke Instituten.
Daarom: ik kan me niet voorstellen dat Zij dit besluit goedkeurt. Als Zij de derde dinsdag van september uit de koets voor de Ridderzaal stijgt, wie speelt dan het Wilhelmus?

- De KMK neem ik aan

'Er is geen orkest dat het Wilhelmus zo plechtig gedragen en ontroerend kan spelen. Tijdens ons volkslied groet de Koningin het vaandel. Schaffen we dat vaandel ook maar af? Hangen we een theedoek aan een bezemsteel? Draaien we een CD-tje, in plaats van de KMK te laten spelen?
Ons leger wordt omgeschoold tot een internationale vredesmacht - akkoord, maar daarom hoeven we ons thuisfront nog niet af te breken!'

- Deze regering heeft iets tegen muziek. Het Radio Symfonie Orkest wordt ook opgeheven

'Pardon, daar heb ìk nog nooit van gehoord. Maar de Koninklijke Militaire Kapel is ook cultuur. Ik hoop dat ze de instrumenten en uniformen openbaar veilen. Schaf ik me een trombone, een hoge berenmuts en zo'n tressenjas aan. Als jongetje bezocht ik de Taptoe te Delft en ik genoot van de KMK. Het was de belangrijkste reden dat ik ging studeren aan de KMA.'

- De KMA

'Weet u ook niet? Mijn hemel! Laten we Nederland maar opheffen.'

Het feest was zeer geslaagd en dat was voor een groot deel te danken aan de kwaliteit van de levende luchtmuziek die er werd gespeeld.

De band bestond uit een virtuoze sololuchtgitarist, een solide luchtbassist en een dijk van een luchtdrummer.

Het dak ging er regelmatig af!
En deze topluchtmuzikanten beschikten over een enorm repertoire - wat je ze ook vroeg, ze speelden het meteen.

Weer is een jazzgigant overleden: Elvin Jones - de meesterdrummer achter John Coltrane, tijdens diens topjaren.

Elvin Jones was een buitengewoon energieke, dynamische drummer.
Hij werd 76 jaar en drumde tot het einde.
Dat einde was dramatisch.
Op de site van de Slagwerkkrant vond ik een verslag van zijn laatste optreden.

"Elvin Jones came out, couldn't walk and had to be helped by his wife and the band members. His wife gave him the sticks and the band started playing a bebop-like tune. The stick in his right hand (hitting the cymbal) kept slipping back and he needed to reposition it. As the performance continued, he looked more ill...in fact, he closed his eyes once, and grabbed his stomach as if he was in pain. At the end of the performance, his wife whose name I couldn't catch, came out and said that Elvin Jones was very ill. She also said that he had not eaten anything that day but that she had fired his prior 3 physicians when they said that he was dying and decided to take care of things herself, booking him continuously until July. Elvin did not said a word all night long. He stayed there, sitting by his drums for about 20 minutes after the performance was over. We all gave him a standing ovation, I guess is the way of thanking him for what he has done. He did wave goodbye as he was helped out of the stage."

Terwijl ik dit verslag zit over te tikken, denk ik: wil ik dit wel weten?
Ik ga een CD draaien met Coltrane en Elvin Jones.

Langs de webradiostations zeilend, word ik getroffen door het droge geluid van een eenzame piano. De pianist neuriet mee.
Dat moet hem zijn: Glenn Gould. En de muziek snijdt dwars door de ziel (ja, als het om de inwerking van muziek gaat, durf ik dat woord best gebruiken).

En de muziek stroomt door.
Radio B.A.C.H. is een Poolse zender die uitsluitend muziek van Bach uitzendt.

Geluk - nog zo'n woord.

Je komt in je leven langs onbekende terreinen, onontgonnen gebieden, waarvan je gaat vermoeden dat je ze niet meer zult betreden. De tijd is te kort. Je moet het toegeven: veel onbekends blijft gesloten. De homo universalis is lang geleden uitgestorven.

Zo lees en hoor ik over de uitreiking van de musical-awards. Namen van voorstellingen en sterren. En ik ken er niet één. Nimmer bezocht ik een musical. Aan de publiciteit te oordelen is de musical een belangrijk segment geworden van het Nederlandse culturele leven.
En het gaat geheel aan mij voorbij.

Heb ik spijt?
Nee, niet echt. Als ik een musicalfragment hoor of zie, ben ik er als de kippen bij om het uit te zetten of weg te zappen. Onbekend maakt onbemind.

Misschien ben ik in een volgend leven een groot musicalliefhebber. Maar ik denk van niet.

In 1956 wonnen ze de jazzpolls van alle grote Amerikaanse tijdschriften in hun instrumentale categorie:
Ray Brown, bas (links), Barney Kessel, gitaar (midden) en Shelly Manne, drums.

De plaat The Poll Winners werd een hit. Ik draai 'm (inmiddels een 20 BIT, Remastered CD) nog regelmatig. De muziek is helder, subtiel, de drie muzikanten spelen soepel op elkaar in en het swingt behoorlijk.

Het trio is niet meer - Manne overleed in 1984, Brown in 2002 en Kessel donderdag j.l.

Uit de krant leer ik dat Barney Kessel 80 jaar is geworden en op ongeveer duizend platen heeft meegespeeld en dat hij aan de meest uiteenlopende studiosessies heeft deelgenomen. Hij schijnt zelfs te hebben gespeeld op platen van Elvis Presley, The Coasters en de Beach Boys (Pet Sounds).

Hoe klonk Barney Kessel?
Eerlijk en bescheiden. Hij vond dat het moderne gitaarspel veel te hard werd versterkt, waardoor de essentie van het gitaargeluid verloren ging.

Mijn vader was er vroeg bij: in 1955 kocht hij de eerste bandrecorder (spreek uit: bendrecorder) voor huiskamergebruik van Philips.

Een wonder, je eigen stem terughoren. Op verjaardagsfeestjes mochten alle aanwezigen een paar zinnen zeggen.
'Nee!!! Ben ìk dat?'

Ik denk dat mijn vader de recorder had aangeschaft met één doel: de zang van mijn moeder vastleggen.

Mijn zusje en ik zijn opgegroeid met de liederen van Schubert, Mendelssohn en Schumann. Mijn moeder oefende, als wij naar bed waren gebracht.
En een avond in de week kwam meneer De Groote, een amateurpianist, collega van het kantoor van mijn vader. Gedurende een paar uur werd het gehele liederenrepertoire doorgenomen.

De bandrecorder was uitgerust met een wit plastic microfoontje. Mijn vader had van gordijnroeden een geluidshengel geknutseld, zodat het microfoontje boven mijn moeder en de piano zweefde en de beste opname kon worden gemaakt.
Zodoende hebben mijn zusje en ik nu een CD met de zang van onze eigen moeder en een gesproken afkondiging van onze vader.

We laten een klein stukje horen, want dat microfoontje is, naar huidige maatstaven beoordeeld, niet goed genoeg om onze moeder recht te doen.
Ze zong veel beter dan uit deze opname blijkt; ze had een mooier, donkerder timbre, een voller geluid.

Onze moeder zong in koren en kwartetten en ze was ook wel eens op de radio. Hoe groot het koor ook was - twaalf leden, of honderd - we haalden de stem van onze moeder er zo uit.

Veel commentaar ontving Bieslog op 'Een Zweeds liedje' (zie en hoor zondag 2 mei j.l.).
Deens sprekende lezers waren eensgezind: 'Dat is geen Zweeds, maar Deens.'

Alles op een rij geplaatst, komt het hier op neer:
De titel van de CD van Anne Sofie von Otter luidt 'Wings in the Night - Swedish Songs'.
De tekst van het lied Holder du af mig is van BjŸrnstjerne BjŸrnson, een Noorse schrijver (Nobelprijs 1903), die ook in het Deens schreef.
De componist Wilhelm Peterson-Berger is een Zweed.
Anne Sofie von Otter is een Zweedse zangers die het Deense lied met een Zweeds accent zingt.

We zijn eruit.

De melodie is simpel, de tekst is zoet.
Maar elke keer als ik het Anne Sofie von Otter hoor zingen (met Bengt Forsberg, piano) grijpt het me naar de keel.

Holder du af mig, - Als je van me houdt,
holder jeg af dig - dan houd ik van jou
alle mine levedage; - alle dagen van mijn leven;
sommeren var kort, - de zomer was kort
gr¦sset blegner bort, - het gras verdort,
kommer med - maar alles komt terug,
vor leg tilbage. - ook ons spel.

Hvad du sa 'i fjor, - Wat je vorig jaar zei,
husker jeg i ¥r - herinner ik me dit jaar,
sidder som en fugl i karmen, - het zit als een vogel op het kozijn,
Kakker p¥ og sl¥r - hij herschikt zijn vleugels,
synger lidt og sp¥r - zingt een beetje en voorspelt
lykke under solevarmen. - geluk onder de warme zon.

Holder du af mig enz.

Nu godnat, godnat! - Goede nacht nu, goede nacht,
drŸmmn har mig fat, - een droom heeft bezit van me genomen,
den om dine milde Ÿjne - die van je zachte ogen,
og de tavse ord, - en de stille woorden
som af krogen fo'r, - die uit je mondhoek ontglippen,
o, de vare s¥ forflŸjne! - O, die waren zo vervlogen!

Holder du af mig enz.

Waarom ik dit liedje mooi vind?
Omdat de tekst zo simpel is en daarom misschien zo diep gaat.
Want misschien is het 'alles wat er is': holder du af mig en de herinnering aan een korte zomer die terug kan keren.

En ik vind het indrukwekkend omdat Anne Sofie von Otter het onwaarschijnlijk mooi en zacht zingt.
Het moeilijkste van zingen: zacht zingen.

Afgelopen zaterdag werd het leeftijdsverschil tussen Evert en Jacqueline weer eens heel duidelijk. Maar totaal anders dan Evert zelf had verwacht.

Op het reünie-etentje van Jacqueline's eindexamenklas waren de partners meegevraagd.

'Wat moet zo'n oude man als ik nu tussen dat jonge spul', had hij bij het lezen van de uitnodiging quasi-grappig geroepen.
Maar Jacqueline stond erop dat hij meeging. 'Doe niet zo gek. Je ziet er beter uit dan veel van die kale, uitgebuikte ex-jongens uit mijn klas.'

En zo verzamelde zich in het bovenzaaltje van het Thaise restaurant een gezelschap eind-dertigers rond de met kleurrijke papieren bloemen gedekte grote tafel.

Evert was met zijn grijze krullenkop zichtbaar de oudste (vijfenvijftig) van alle aanwezigen en hij harnaste zich tegen sarcastische opmerkingen over 'zijn' babyboomgeneratie.
'Ze zullen er wel over beginnen, dat wij de mooiste werkplekken bezet houden of zoiets', overdacht hij bij het voorgerecht, waarna hij tevergeefs probeerde een snedig antwoord te verzinnen.
Maar daar begonnen ze helemaal niet over.

Na de eerste flessen wijn brak tijdens het hoofdgerecht al hier en daar gezang uit. Nummers van de Kinks en van Crosby, Stills, Nash &Young.
Muziek van Everts generatie.
En ze kenden de teksten feilloos uit hun hoofd. Beter dan Evert, die zich verbaasd realiseerde dat zijn jonge tafelgenoten veel meer van de jarenzestigmuziek wisten dan hijzelf.

Aan het hoofd van de tafel zat een jongen die zo kon meedoen met de moeilijkste popkwis aller tijden.
'Wisten jullie dat de broer van Pete Townshend van The Who in 1967 een steengoeie plaat heeft gemaakt?', blufte hij en hij somde alle songtitels op.

Maar niet alleen van de betere popmuziek wisten ze alles, ook van de populaire 'lowculture' van veertig jaar geleden bleken ze perfect op de hoogte.

'Wie zong 'Dans je de hele nacht met mij'?', gaf de grote kenner op.
'Karin Kent!', riep iedereen. Waarna collectief het refrein werd ingezet:

'En daarom... dans toch de hele nacht met mij!
Als dit een droom is dan droom ik jou erbij
En voor de zon komt heb jij allang gezegd
Die droom van jou is niet zo slecht
Ja, die droom van jou en mij is echt!'

'Hoe weten ze dat?,' vroeg Evert zich verbijsterd af, 'dat is toch muziek uit een tijd toen ze nog geboren moesten worden? Die dertigers hebben de cultuur en geschiedenis van de veertigers en vijftigers er maar even bijgedaan.'

'En? Viel het mee?', vroeg Jaqueline toen ze in de nacht terugreden.
'Het was hartstikke leuk', zei Evert. Hij meende het.
En hij nam zich voor in een gezelschap van zijn leeftijdgenoten nooit meer te roepen dat 'die jongeren helemaal van niets weten!'

Soms kon je 'm tegen: de link waar je uren op blijft hangen, omdat er zo'n schitterende verzameling is opgeslagen.

Drummerworld. Een amateur zet zijn lievelingsdrummers bij elkaar en de link groeit uit tot een supercollectie. Bestaat al zes jaar - ik vond 'm vanmiddag.

Voorbeeldig gerangschikt, met tientallen audio's (fragmenten, solo's maar ook hele nummers), zeldzame foto's en unieke video's (Drum Battles!).

Voor zowel rock- als jazzliefhebbers. En voor luchtdrummers -
ik heb pijn in m'n armen van het luchtdrummen.

O, o, o, wat is internet toch geweldig!

Gehoord van een relatie die na vier jaar werd verbroken, omdat hij zich op een dag had laten ontvallen van de zang van Al Jarreau te houden.

Ze kenden elkaars muzikale voorkeuren, ze hadden een grote collectie gezamenlijke lievelingsmuziek opgebouwd - Al Jarreau was nooit ter sprake gekomen.

Haar verbijstering was groot.
'Hou jij van Al Jarreau?'' Dat had ik nou nóóit van je gedacht!'

De scheur in de verhouding bleek niet te repareren.
In een laatste poging tot herstel kon zij de relatietherapeut niet uitleggen wat er zo onoverkomelijk erg was als je partner van de zang van Al Jarreau hield.

De top-DJ's wisselen van radiostation en de media brengen het als groot nationaal nieuws. Ook onder de honderden iets minder prominente DJ's vinden opvallende mutaties plaats.

Radio-DJ Japo de Ronde, van het programma 'Goedemorgen met Japo', verandert met ingang van 1 maart van station. Hij verlaat Radio Rino en gaat voor Radio Bronco het avondprogramma 'Goeienavond met Japo' maken.

- Hee Japooooo! Dat is een grote overstap!'Hee halloooo! Ja, ik heb 'Goeiemorgen met Japo' zo'n negen jaar gepresenteerd, met veel response mag ik wel zeggen, veel support ook, dus ben ik toe aan een nieuwe uitdaging en een avondprogramma heb ik altijd willen maken, dus ben ik erg happy met 'Goeienavond met Japo'. De keuze van de platen blijft zoals men van mij gewend is, maar je slaat toch 's avonds een andere toon aan dan 's ochtends en er kan veel meer op de avond.'

- Wie gaat 'Goeiemorgen met Japo' nu maken?'Bertje de Waal. Die komt van Radio Hallo - daar maakt'ie 'Goeiemiddag met Bertje' - en hij gaat dus voor Radio Rino 'Goeiemorgen met Bertje' maken. Goeie gozer, Bertje, dus dat zit wel goed.'

- Nu is er veel te doen over de torenhoge salarissen van de DJ's, ga jij er nog op vooruit?'Nou, dat is bij ons niet aan de orde, hè. In principe zijn alle DJ's bij de ziekenomroepen vrijwilligers. 't Zit 'm meer in de secondaire voorwaarden zeg maar. Radio Bronco zendt uit in het Anastasiaziekenhuis en daar is de koffie stukken beter. Weet iedereen. Ook de kantine is uitgebreider. En langer open. 'Goeienavond met Japo' duurt van zes tot elf 's avonds en dan is het lekker als je nog wat te drinken en te eten kan krijgen.'

- Maar inhoudelijk blijft 'Goeienavond met Japo' gelijk aan 'Goeiemorgen met Japo'?'Zo ongeveer. Nou, je kan zeggen dat de luisteraars naar Radio Bronco - in Ziekenhuis Noordwest dus - een stuk zieker zijn dan van Radio Rino in het Anastasiaziekenhuis. Dus in die zin ga ik er wel op vooruit, zou je kunnen zeggen.'

Covers van ooit geliefde platen die in dozen op zolder staan, of bij scheidingen zijn achtergebleven.

Een paar proeven leverden amazing resultaten op. (Het is een service van Amazon, maar kopen hoeft niet.)

Geef een naam of titel in en het ge-oja! is niet van de lucht.

Onbegrijpelijk dat men het in Groningen niet wil zingen, want zo slecht is hun volkslied niet.
Met prachtige regels als:

'Doar broest de zee, doar hoelt de wind,
Doar soest 't aan diek en wad,
Moar rustig waarkt en wuilt het volk,
Het volk van Loug en Stad.'

Het volk wuilt. Geen idee wat het betekent, maar het klinkt goed.

'Doar woont de dege degelkhaaid,
De wille, vast as stoal,
Doar vuilt het haart, de tonge sprekt,
In richt- en slichte toal.'

Het volk wuilt en het haart vuilt - mooi!

En de melodie is een fluitje van een cent.
Klik de site aan, zet uw geluid hard en zing onmiddellijk mee.

Als we het Wilhelmus nu eens vervangen door het Groningse volkslied?
Anders zitten we tot in den doet met dat dietse bloed opgescheept.

Als ik naar muziek luister en ik ben alleen, bespeel ik regelmatig de luchtsax, maar vaker de luchtdrums.

Maar vanavond heb ik gecomputerdrumd en daar komt echt geluid uit!

Sorry mensen, ik heb vanavond zo lekker zitten drummen, dat ik de tijd vergat.
Na enkele uren oefenen had ik een paar aardige composities op papier staan.

Ik stel mijn drumset graag ter beschikking.

Fietste vanmiddag in de stralende zon en passeerde dit zonnige stuk bladmuziek. Het hing met wasknijpers aan een draad, die voor het raam van een antiquariaat was gespannen.

Meteen naar binnen en gekocht.
'Ik zie de zon...!', de herkenningstune - het lijflied - van zanger-gitarist Eddy Christiani.

De eerste regels van het refrein ken ik uit het hoofd:

Ik zie de zon
Al schijnt zij niet,
'k Jubel het uit, 'k zing en ik fluit
Het hoogste lied!

Maar nu ik de rest van de tekst lees, weet ik dat dit het meest positivistische lied is, dat ooit in Nederland is gezongen:

Ik zie de zon
Al is het nacht,
'k Ben altijd blij daar 't leven mij
Steeds tegenlacht!

'k Ben optimist
Van huis uit steeds geweest!
Een regenbui
Is voor mij steeds weer een feest!
Ik zie de zon
Al schijnt zij niet,
'k Jubel het uit, 'k zing en ik fluit het hoogste lied!

Het lijkt erop dat de tekstdichter uitsluitend de zon ziet (wil zien) als'ie NIET schijnt.
Hij verwelkomt een regenbui, want pas dan ziet hij de zon.
En je moet over paranormale gaven beschikken als je de zon in de nacht kunt zien schijnen.
Optimisme, tegen de klippen op.

Eddy Christiani zong dit lied voor het eerst in 1944. De populaire zanger weigerde, wat alle artiesten in de bezetting moesten doen: tekenen voor de Kultuurkamer. Na ondergedoken te hebben gezeten, week hij uit naar België.

Op een dag in augustus 1958, 's ochtends om tien uur, stonden 57 jazzmuzikanten bij elkaar in een straat van de New Yorkse wijk Harlem.

Beginnend fotograaf Art Kane had van het tijdschrift Esquire de opdracht gekregen een foto te maken als illustratie bij een artikel over jazz. Hij vroeg de bekendste jazzmusici van dat moment op die dag, op dat uur, in die straat te verschijnen. Tot ieders verbazing verscheen een grote groep muzikanten op dit voor hen zeer vroege tijdstip.

Rond Kane's eerste professionele foto is een schitterende site gebouwd, waarin de gehele jazzgeschiedenis is samengebald. Iedere muzikant is uit het geheel te lichten en wordt voorzien van veel relevante informatie.

Er komt ook muziek uit! Via het onderdeel 'album pics' zijn korte fragmenten te beluisteren.

(Er is ook een documentaire gemaakt over deze foto, die enkele jaren geleden is uitgezonden in 'Het uur van de wolf'.)

De reden dat ik het Lowlandsfestival bezocht, was, dat ik met eigen ogen wilde zien hoe de festivalsite werd gemaakt.

Ik kwam terecht in de zogenaamde mediacompound, een verzameling tenten en portocabins, in een hoek van het backstageterrein.
En in een van die mobiele kantoortjes trof ik de redactie van VPRO's 3voor12-Lowlandssite.

Ik moet uitkijken dat ik hier niet een partijtje loftrompet ga blazen over wat in eigen huis gebeurt.
Maar ik heb met verbazing en bewondering gezien hoe een relatief kleine groep medewerkers verslag uitbrengt van dit gigantische festival - met live en opgenomen concerten, eigen foto's en interviews, recensies en sfeerreportages.
En dat alles staat nu on line, waardoor het digitale Lowlandsfestival vanuit de gehele wereld kan worden bezocht.

Ook voor mij opvallend:
de nauwe samenwerking tussen televisie, radio en internet.
In de ongelooflijk ingewikkelde logistieke en technische operatie - twaalf uur televisie, vele uren radio, permanente site - worden beeld en geluid in alle soepelheid uitgewisseld. Er is geen strikte scheiding meer, zoals decennia voorheen - de operatie wordt gezamenlijk geproduceerd.

Kreeg ik hier een mediakijkje in de toekomst? Of is die toekomst allang begonnen?

Ik sprak met Erwin Blom, hoofd Afdeling Digitaal van de VPRO.
Over die samenwerking en uitwisseling.
Over de kracht van internet. Wordt met webtv een nieuwe weg ingeslagen, die zich onttrekt aan de huidige discussies over de media?
Er moeten niet minder kanalen komen, maar veel en veel meer.
Spreken over 'het BBC-model' - een misverstand.
De huidige programmering, een achterhoedegevecht?

Ja, dames en heren, ik ben vandaag op het Lowlandsfestival geweest.
Is dat zo bijzonder?
Nou, voor iemand die keer op keer beweert dat mensenmassa's hem zo benauwen, die zegt doodsbang te zijn voor veel mensen bij elkaar en die graag koketteert met zijn kluizenaarschap - voor zo iemand is een festival bezoeken waar 50.000 mensen vrij rondlopen, een hele stap.

Nu genoot ik wel een bijzondere bescherming.
Ik kreeg aan de ingang van het festivalterrein, na vertoon van een uitnodigingsbrief, namelijk een groen polsbandje uitgereikt. Ik mocht mij backstage begeven!
Nooit eerder was mij dit voorrecht ten deel gevallen.

Backstage! Het is er zoals je het je droomt. Leuke, interessante, mooie mensen. Lekker eten en drinken, zoveel als je maar blieft. Goede stoelen en ligbanken. Overal palmen en klaterende fonteintjes.
Maar na een bezoekje aan de backstagemassagesalon werd ik overmoedig.
'Je moet toch ook even het festivalterrein op. Ander kun je morgen niet beweren dat je op Lowlands bent geweest?, hield ik me voor.

Ik waagde mij buiten de backstage-omheining. Ik slenterde wat rond en het ging prima. Het was waar: overal hing de 'rielekste sfeer' die mij was beloofd.

Tot ik op het grote grasveld iets merkwaardigs zag. Verbaasd bleef ik staan.

Twee oudere mannen waren bezig zich van hun kleding te ontdoen. Alleen hun onderbroeken hielden ze aan, waarover ze een ultrakort rood, respectievelijk zwart tutuutje schoven.
O jee. Gaan we grappig doen?

De mannen begonnen aan hun nummer.
Het door hen beoefende genre laat zich omschrijven als 'agressieve clownerie'. Stak bijvoorbeeld een argeloze festivalbezoeker het grasveld over, dan gingen de twee bijna naakte, kortgerokte mannen, pal achter zo iemand aanlopen waarbij zijn loopje en al zijn bewegingen werden nagedaan. Overbekend van een vreselijke reclamespot.

Of ze gingen ter weerszijden van een op het grasveld liggende, uitrustende bezoeker staan, bukten zich diep, sloegen de rokjes op, zodat hun grote konten bijna in de neus van de dutter drukten, die wakker schrok, waarbij een gil nauwelijks kon worden onderdrukt.
Dat soort humor.

Achter de rug van een toeschouwer maakte ik een heimelijke foto - voor Bieslog wilde ik er een afkeurend stukje bij schrijven.
Waarna ik zo onopvallend mogelijk wegwandelde.

Tot ik voetstappen achter me hoorde. Ik draaide me om en de nachtmerrie was compleet. Ik werd op de voet gevolgd door de naakte mannen in de korte rokjes, die fotografeergebaren maakten. En zij oogstten groot succes: het publiek lachte luidkeels.

Ik zette het op een lopen - de mannen hielden me moeiteloos bij.
Kennelijk loop ik heel gek hard, met maaiende armen en wapperende benen, want het bulderend gelach zwol aan. Ik durf niet beweren dat alle 50.000 bezoekers hardop schaterden, maar een paar duizend waren het er zeker wel.

Ik versnelde mijn spurt. Met een laatste krachtsinspanning rende ik langs de omheining, vond een deur die naar backstage leidde, toonde mijn groene polsbandje aan de bewaker, die de situatie begreep, mij snel door het gat naar binnen trok en de deur meteen weer dichtgooide, waardoor de twee grapjassen er tegenaan bonkten.

Ik heb backstage een half uur zitten bijkomen en nu gaat het wel weer.
Maar vannacht zullen de naakte clowns mij tot in de kleine uurtjes achternazitten.

Een verrassing:
'wereldpremières' van de geniale, legendarische en invloedrijke jazzpianist/componist Thelonious Monk (1917-1982).

Ik kreeg een site aangereikt, waarop nooit eerder uitgebrachte opnamen van Monk zijn te beluisteren.

Interviews, gesprekken met zijn vrouw Nellie, repetities en zeldzame concertopnamen.
Ik geef dit cadeau graag aan alle liefhebbers door.

• Ik heb nog in de rondvaartboot naast Mick Jagger gezeten!
• Rondvaartboot?
• Ja, de Rolling Stones maakten een rondvaart door de Amsterdamse grachten. En ze wilden alles over de Provobeweging weten, nou en ik was zo'n beetje de hoofdprovo, zeg maar, dus heb ik heel lang met Mick gepraat.
• Maar die rondvaart... dat was toch met de Beatles?
• Ook! Ja, dat is een ander verhaal. Heb ik je wel 's verteld hoe we na afloop donker Amsterdam onveilig hebben gemaakt, John, Paul en ik? Op handen en voeten kropen we door de bordelen! En het beroemde concert van Jim Morrison in het Kurhaus... O, o!
• Hoe was dat dan?
• Toen ze het hele Kurhaus hebben afgebroken omdat Jim te stoned was om het toneel op te gaan. Ja, vind je het gek, ik had hem kennis laten maken met de eerste nederwiet!
• Maar Fred, sorry...
• En in Blokker? Nooit verteld? Ik had de veilinghallen afgehuurd en daar speelden de Stones, de Beatles en de Who! Deden ze gewoon. Zeiden ze: okay Fred, als jij het vraagt, komen we gewoon.
• Fred, wacht nou 's even, in die tijd was jij toch... 2, 3 jaar?
• Dat zeg ik: ik was er gewoon heel erg vroeg bij. Een van de eerste wonderkinderen van de Sixties. Te gek toch?

'Met Johannes, van de Blue Note. Dag! Ik heb Miles...'
'Heb je 'm binnen? Goed! Ik kom 'm zo gauw mogelijk halen!'

Onder de Miles Davis-adepten gonsde al enige tijd het gerucht, dat de live-opnamen uit de Blackhawk opnieuw werden uitgebracht - met dertien niet eerder uitgebrachte nummers!

Nu zouden de sets die het Miles Davis Quintet daar in die club in San Francisco had gespeeld op vrijdag 21 april en zaterdag 22 april 1961 en waarvan we gedeelten kenden, eindelijk in hun geheel te beluisteren zijn.

Vanmiddag, in de winkel van Johannes en Jeanette Bulthuis (Blue Note, Gravenstraat 12, Amsterdam) bleek ik de tweede klant die de dubbel-CD's kwam scoren, van de achttien die waren gebeld om het heuglijke nieuws te vernemen.

Daarom is het zo'n goeie winkel: ze onthouden daar naam en voorkeur van hun klanten. Johannes liet me de degelijke schriftjes zien waar hij die gegevens 'gewoon nog met de hand' in noteert.
'Als er 'iets nieuws' van Chet Baker verschijnt, bel ik veertig mensen.'

In het redactielokaal klinken nu de nooit eerder gehoorde '4 + 9 Previously Unissued Tracks' van veertig jaar geleden.
Nou, dat stukje herkenningstune (The Theme) van 37 seconden een nieuw nummer noemen...
En dat stukje solopiano (Love, I've Found You) van Wynton Kelly duurt maar 1 minuut en 48 seconden...

Maar voor de rest zijn we zeer tevreden.
Hier speelt het 'klassieke' Miles Davis Quintet op z'n best.
Davis rukt en trekt aan de thema's.
We weten nu dat hij op het punt staat nieuwe wegen in te slaan.

Bij de volgende live-opnamen, twee jaar later in Antibes, heeft Davis zich omringd met piepjonge supermuzikanten (drummer Tony Williams is zeventien jaar) die hem een geheel andere muzikale richting op zullen duwen.

Johannes wijst me voor vertrek ook nog even op een nieuwe CD van drummer Joost Lijbaart, met Mats Eilertsen op bas en saxgiganten Yuri Honing en Benjamin Herman op tenor en alt. Hij draait een stukje en ik ben meteen verkocht.

Want, Biesloglezers, jazz is GEEN muziek van oude lullen, die meteen uitrukken als ze bericht krijgen dat er nieuwe oude noten van hun oude helden te beluisteren zijn!

Vandaag is het International Noise Awareness Day (Dag van de Stilte).
In ons land wordt deze dag niet gevierd, in verband met Koninginnedag.
Jammer, want anders zou het in Nederland doodstil zijn geweest.

Bieslog gedenkt de stilte met een uitvoering van het muziekstuk 4'33" van de componist John Cage (1912-1992).

Cage schreef 4'33" ('silent piece') in 1952. Het stuk bestaat uit viereneenhalve minuut stilte. De pianist komt op, zet de partituur op de vleugel, drukt een stopwatch in en speelt vervolgens niet.
De eerste uitvoering door pianist David Tudor op 29 augustus 1952 in Woodstock, veroorzaakte een schandaal. De toehoorders protesteerden en liepen weg, waardoor een prachtig stuk omgevingsgeluid ontstond.

Ik vond een (gebrekkige) internetuitvoering - een site waarbij rechtsonder een teller de voorgeschreven tijd wegtikt.
Maar ook een bijzonder filmpje uit 1976 (QuickTime) waarbij Cage het stuk voor een deel zelf opvoert, op straat, temidden van een toegestroomde menigte.

De andere links verwijzen naar een essay over 4'33" en naar ander werk van John Cage, de componist die zo'n grote invloed heeft uitgeoefend op de moderne muziek van de vorige eeuw.

I have nothing to say
and I am saying it
and that is poetry
as I needed it

John Cage

Op de kampeertocht naar de Achterhoek waren we vijftien en veertien, mijn vriend Henk (rechts) en ik.
Ik herken mijn zorgvuldig samengestelde outfit. Het militaire jack en de vechtpet had ik gekocht in een legerdump in het Westeinde. Het was een jack zoals Amerikaanse officieren dragen en de pet moest nonchalant achter op het hoofd gezet, zoals ik het van de Amerikaanse oorlogsfilms in de Cineac had geleerd.
Ik draag ongetwijfeld een spijkerbroek met omgeslagen, geruite randjes aan de broekspijpen.

Henk en ik luisterden naar de eerste Amerikaanse hitparade op de Nederlandse radio, van Pete Felleman. En we probeerden tijdens de uitzending de songteksten op te schrijven. 'Neem jij de eerste regel, ik de tweede en zo verder...'

Wat hou ik toch veel van Amerika!

Toen ik vijftien was maakte ik met een andere vriend en diens oudere broer een eerste reis naar Parijs. We belandden in een heuse nachtclub, de Blue Note.
'Weet je wie dat is, daar aan de bar?', fluisterde de oudere broer, met zijn hoofd wijzend naar een zwarte man, in druk gesprek gewikkeld met twee Parisiennes. 'Dat is de drummer Kenny Clarke.' Onze monden vielen open van bewonderend ontzag bij het zien van onze eerste echte Amerikaan.

Op een koude novemberavond hoorden we in het Scheveningse Kurhaus de stralende trompet van Lee Morgan. Van dat concert (met Art Blakey's Jazz Messengers) kwam onlangs een obscure opname boven water en in het applaus na elk nummer probeer ik mijn eigen handen te ontdekken.

Van Miles Davis - dat genie in de Amerikaanse muziek - bezit ik 130 LP's en CD's.

Later, in de rivaliteit tussen Beatles en Rolling Stones, koos ik onveranderd voor de Stones, want daar hoorde je tenminste nog wat Amerikaanse R&B in terug. Die Beatles met hun dasjes en gekke pakjes (Sgt.Peppers) waren maar kinderachtige watjes.

De Beat Generation - bundels en boeken heb ik verslonden. Neal Cassady en Jack Kerouac, Gregory Corso, William Burroughs. Een paar door Allen Ginsberg gesigneerde dichtbundels pronken in mijn kast.

Ik zat bij het concert van Grace Slick met Jefferson Airplane en Jim Morrison en The Doors in het Concertgebouw (Morrison, zwaar onder de dope, wankelt even het toneel op en af).

Tot op de dag van vandaag hou ik van Amerika.

Ik heb alles gelezen van John Updike en Philip Roth. Eén hoofdstuk uit de recente romantrilogie van Philip Roth geeft meer inzicht in onze moderne geschiedenis dan duizend pagina's van A.F.Th. (Sorry, hoor.)

In 1979 maakten Kees van Kooten en ik met het Nederlands Blazers Ensemble een tournee door Amerika. Van New York, via Washington naar Ann Arbor en Chicago. We ontmoetten een zeer intelligent Amerikaans publiek, zo snel van begrip, dat we hele lappen tekst en uitleg in ons optreden makkelijk konden schrappen.

En zo zou ik de hele voorpagina wel vol kunnen schrijven. Over favoriete Amerikaanse films en comedy en kranten en weekbladen heb ik het nog niet eens gehad.

Daarom.
Als Nederyank van het eerste uur heb ik het volste recht mijn president buitengewoon kritisch te bejegenen en mijn afgrijzen uit te spreken over de neoconservatieve kliek die momenteel in Amerika de dienst uitmaakt.

Kom ik zo langzamerhand niet in aanmerking voor Amerikaans stemrecht?

De high-tech oorlog, de schone oorlog... Wie nu nog denkt dat de oorlogvoering in de loop der tijden 'beter' is geworden, heeft een gaatje in het hoofd.

Het beroemde lied van Dirk Witte, het eerste Nederlandse protestlied, mag gerust weer 's van stal gehaald.

De tekst heeft betrekking op de Eerste Wereldoorlog, maar het is verantwoord de naam Lloyd George te vervangen door George Bush, die gisteravond met Tony Blair heeft getoost op de goede afloop.

En reken maar dat veel beleggers een groot banket hebben aangericht.

Het wijnglas

's Avonds lezen w'in de kranten
Hoe het ging die dag aan 't front,
Zoveel honderd weer gevallen,
Zoveel duizenden gewond.
Zoveel kind'ren zonder vader,
Zoveel moeders zonder kind...
En we vragen wanneer eens toch
Die ellende een einde vindt...

Maar des morgens - welk een vreugde
Lezen w'in het ochtendblad
Dat er een banket geweest is
Ergens in een grote stad,
Waar Lloyd George heeft gedronken
Op de welvaart van z'n land,
En de oorlog heeft gewonnen
Met het wijnglas in de hand!

's Avonds lezen w'in de kranten:
Weer een boot getorpedeerd,
Zoveel mensen uitgevaren,
Zoveel maar teruggekeerd.
Zoveel tonnen graan verloren,
Zoveel monden zonder brood,
Zoveel vrouwen, zoveel kind'ren
Dichter bij de hongerdood...

Maar des morgens - welk een vreugde
Lezen w'in het ochtendblad
Van een rijk en deftig feestmaal
In de een of and're stad,
Waar de "Kaiser" heeft gedronken
Op z'n uitgehongerd land
En de "Alten Gott" geprezen
Met het wijnglas in de hand!

Elke dag brengt nieuwe ellende,
Elke dag brengt nieuwe rouw,
Elke dag krijgt ons vertrouwen
In de mensen weer een knauw.
Angstig vragen we hoe lang nog
Deze oorlogswaanzin duurt,
Welke afgezant des duivels
Deze wereld toch bestuurt...

Ernstig gaan de staatsregeerders
Naar hun feestmaal en banket,
Satan heeft aan 't hoofd der tafel
Zich als schenker neergezet.
En hij vult daar met een grijnslach
Telkenmale tot de rand
Met het schuimend bloed der volk'ren
't Willig wijnglas in hun hand!

Dirk Witte

De Publieke Radio van Minnesota is een dertiendelige serie gestart - American Mavericks - over de moderne Amerikaanse ('klassieke') muziek, gepresenteerd door pop-folkzangeres Suzanne Vega.

Er hoort een superieure site bij.
Uiteraard zijn de programma's te beluisteren; er is een Listening Room met de grensverleggende muziek van Charles Ives, Henry Brant, Laurie Anderson, Steve Reich en vele andere componisten, uitgevoerd door het San Francisco Symphony Orchestra, onder leiding van Michael Tilson Thomas; er kan gespeeld worden met elektronische instrumenten, (een eenvoudige plug dient te worden geïnstalleerd); je kunt een stuk van Ives zelf mixen.

Wat een rijkdom!

De Ud wordt 'de koning van de Arabische muziekinstrumenten' genoemd.

Salem Abdul Karem is de bekendste Ud-speler van Irak.

Omdat we misschien niet gewend zijn aan Arabische muziek, speelt Karem een goed nummer ter kennismaking: Für Elise!

De zoveelste keer dat ik de omschrijving tegenkom:
'de muziek heeft een hoog piep-knor-knarsgehalte'.

Nu blijkt dat ik niet goed meer op de hoogte ben van de muziekscène. Ik weet niet hoe piep-knor-knars klinkt!

Ja, piep-piep-knormuziek, die herken ik onmiddellijk. Piep-piep-knor heeft een lange traditie. Ruim veertig jaar geleden drong het eerste voorzichtige piep-piep-knorgehalte in de muziek door. Het bleef altijd 'een gehalte', zuivere piep-piep-knormuziek is het nooit geworden.

Nu is er een gehalte piep-knor-knars.
Komt piep-knor'knars voort uit piep-piep-knor'
Lijkt piep-knor-knarsmuziek op piep-piep-knor?
Zit er gewoon iets minder piep in en is een knarsgehalte toegevoegd?

Tussen twee reizen door, heeft hij alleen 's ochtends vroeg een uur de tijd om de Bieslogredactie te bezoeken.

Ik heb twee nummers gelicht uit de gigantische hoeveelheid platen en CD's waaraan hij heeft meegewerkt en ik heb hem verzocht bij die nummers commentaar te leveren.

Als je hem de vraag voorlegt hoe je zijn bezigheden moet samenvatten, antwoordt hij:
'Ik ben een muzikant, die de cello hanteert.'

Ernst Reijseger (geboren in 1954) bespeelt vanaf zijn achtste jaar de cello en is uitgegroeid tot een fenomeen in de avant-gardejazz, de moderne klassieke muziek en de geïmproviseerde muziek.
Met zijn cellokist trekt hij over de hele wereld, want hij is een veelgevraagd en gelauwerd improvisator (1985: Boy Edgar Prijs - 1995: Bird Award van het North Sea Jazz Festival).

Gwidza is een nummer van zijn solo-CD Colla Parte (een Winter & Winter productie) en in het nummer Dillu speelt hij samen met de Tenores e Cuncordu de Orosei, twee zanggroepen uit Sardinië (ook een Winter & Winter CD).

Uit de gesprekken blijkt duidelijk, hoe hij van het ene concert in de andere CD-sessie rolt en samenspeelt met muzikanten uit de meest verschillende muzikale richtingen.

Ernst Reijseger, boordevol muziek en verhalen. Ik neem nog een foto en dan moet hij snel naar Schiphol - vanmiddag speelt hij in München.

Uit de herdenkingsartikelen leer ik, dat de gisteren overleden componist Peter Schat (67) vorig jaar een bijzondere website inrichtte.

Zeer bijzonder, beaam ik, na een eerste verkenning. Auto-biografie, bibliotheek, archief en school ineen. Zijn soms woedende commentaren op Nederlandse gebeurtenissen en zijn toonkloktheorie - het is er allemaal te vinden.

Hoezeer hij geloofde in het medium blijkt uit deze tekstfragmenten:

At 66 , at the beginning of my third 'Jesus-life', I am now linked to the Internet - an exhilarating thought! I can now speak directly to you, with no expert or priest, or politician, or manager, or musicologist, or critic in between - in the anarcho-democratic context of the web. I feel like a neuron that is suddenly connected with the whole brain (if you can imagine such thing.) And above all, I can now receive umpteen silent visitors to my attic and to my work without being disturbed.
Indeed, Ruhe und Freiheit, Rest and Freedom,
is all one needs - as Beethoven put it.
()
But today we live in a completely different world compared to Stravinsky: we have the Internet! We can now avoid the information-sponging of the media in a much better way; we don't have to beg for attention from the media anymore, because a website like this permanently lives in the media, is much more accessible and accurate than any paper.
Therefore:
Hallelujah!
Long may it live in the media!

De site bevat nog slechts eenderde van alle teksten en weinig muziek.
Moge deze site niet Schats Onvoltooide worden.

De beroemde coverfoto uit 1969 van de Beatles, die een straat in de nabijheid van de Abbey Road Studio's in Londen oversteken, is miljoenen malen gepubliceerd: als albumcover en poster.

Indertijd legden Beatlesfreaks de foto uit als het overtuigende bewijs van Paul McCartney's dood ten gevolge van een auto-ongeluk. De Paul van de foto - als enige op blote voeten - is een look-alike, beweerde men onder meer.

Behalve een harde kern, zijn alle Paul-is-dood-aanhangers nu overtuigd van hun ongelijk.
Maar de foto is weer in het nieuws.
Want kijken we eens naar de rechterhand van Paul? Hij rookt een sigaret!
Onmogelijk in de VS.
De antirooklobby heeft het voor elkaar gekregen dat de sigaret op nieuwe edities van de poster en CD is uitgepoetst. (Zie het Sun-artikel.)

Naar aanleiding van dit bericht vervaardigde een Japanse graficus de versie met de paffende Beatles.

Vanavond op Nederland 3, 23.48 uur, een documentaire van Hans Hylkema over de blazer Eric Dolphy (altsaxofoon, fluit, basklarinet).

Voor zijn naam kunnen we met recht het cliché zetten 'de te vroeg overleden' Eric Dolphy (1928-1964).

Deze man, met dat onmiddellijk te herkennen verontrustende, borrelende geluid, zou de Amerikaanse muziek, als hij langer had geleefd, misschien een andere wending of nieuwe impuls hebben kunnen geven.

In Brazilië treedt woensdag een nieuwe regering aan, die wil breken met protocollaire conventies.
Tot minister van Cultuur is de wereldberoemde zanger Gilberto Gil benoemd. Op zijn eerste persconferentie droeg hij dreadlocks en een simpel wit t-shirt ('kleur van de vrede').

De benoeming zorgde voor veel politieke opschudding en venijnige commentaren. Kan hij deze belangrijke baan wel aan?
Maar Gil is geen nieuwkomer. Als grondlegger van de tegenculturele beweging Tropicalismo bekleedde hij al eerder politieke functies.
Hij kondigde aan ook als minister te blijven optreden.

Als Balkenende in zijn tweede kabinet nu eens... eh... nee, niet Hazes, die houdt 't nog geen dag vol... Borsato is te jong... Herman Emmink?... eh...

Als Balkenende in zijn tweede kabinet nu eens Greetje Kauffeld tot minister (geen armzalig staatssecretariaat meer) van Cultuur benoemt?

(Dit is geen grappig bedoeld ideetje, maar serieus het overwegen waard en jongeren vragen aan hun ouders maar wie zij is, de Koningin kent haar, neem ik aan en na Cees van Leeuwen (basgitaar) is Greetje van veel zwaarder kaliber.)

'Zoals nul het begin van de wiskunde was en het vacuüm het fundament van de natuurkunde, zo is de stilte het ijkpunt van de beschaving. En net zo denkbeeldig.'
Martijn van Calmthout in het katern Wetenschap (Special over De Stilte), in de Volkskrant van gisteren.

Vandaag hebt u er wellicht meer tijd voor: ik vraag nog een keer aandacht voor het Biesloginterview met Joost Belinfante over zijn Antilawaai-project (zie het dossier in de linkerbalk).

Op zijn eigen site is ook informatie te vinden over zijn nieuwe CD 'Nix geleerd'.
Op Bieslog 1 van de 12 liedjes:
'Heel lang geleden' (tekst, muziek, productie: Joost Belinfante)

'de postbode kwam altijd 2x per dag
op de fiets, de bakker die liep
met een kar, de groenteboer kwam met een paard
en een wagen en 't paard heette Dries
daar kon je gerust heel dichtbij staan
want Dries die deed niets'

Oorlog tussen McCartney en de erven Lennon.

Paul McCartney wil een CD uitbrengen vol oude Beatlesongs met in de credits: Geschreven door McCartney & Lennon, in plaats van Lennon & McCartney.

Wat is er tegen?
Draai de namen om het jaar. Zo blijven oude duo's fris.

Hardy en Laurel
De Dunne en de Dikke
Kokki en Peppi
Snap en Snip
Van Dorp & Barend
Loos en Van Gend
Dave and Sam
A&C
D&V
Aagje Deken en Betje Wolff
Bolland & Bolland
Maxi en Mini
Wiske en Suske
Hyde en Jekyll
Janneke en Jip

En zo weten we er nog wel een paar.

Als zanger, liedjesschrijver, componist en multi-instrumentalist heeft Joost Belinfante zijn sporen getrokken door de Nederlandse popmuziek.
Hij was lid van o.a. de groepen CCC inc, The Slumberland Band, Doe Maar en The Magnificent Seven; hij speelde in vele theaterproducties en maakte diverse solo-CD's.

Op Belinfante's site zijn alle activiteiten op originele manier gearchiveerd.

Onlangs voltooide hij deel 4 van een serie CD's met ANTILAWAAI (organische resonantie-compensatie).

'Het lichaam reageert gedeeltelijk autonoom op trillingen - de bedoeling van ANTILAWAAI is spanning veroorzakende buitengeluiden op te nemen in een geruststellend geluidsdecor.'

'ANTILAWAAI is geen muziek, het deelt noch de tijd, noch het hoorbare spectrum in afgepaste eenheden in en bevat geen structuren.'

In een gesprek met Bieslog verduidelijkt Joost Belinfante het begrip ANTILAWAAI en vertelt hij over het in eigen beheer vervaardigen van CD's en de rol van het opa-schap in zijn werk.

In de nieuwe Vrij Nederland een artikel over de zwanenzang van Johnny Cash.

Met zijn laatste krachten heeft de legendarische zanger, na een carrière van vijftig jaar, nu vier CD's gemaakt in de serie American Recordings. Oud, nieuw en eigen materiaal, teruggebracht tot de essentie - een breekbare, oude stem met een simpele begeleiding.

David Kleijwegt in VN:
'Luister naar zijn recente uitvoering van 'Bridge Over Troubled Water', dat natuurlijk altijd al een goed liedje was, zij het een tikkeltje zeikerig... ()
De compositie transformeert door de stem van Cash tot een requiem van peilloze diepte. De tekst klinkt alsof je haar nooit eerder hebt gehoord. De stembanden van Johnny Cash kunnen de melodische wending van het liedje totaal niet aan, maar dat geeft de woorden alleen maar een zwaardere lading.
()
'Nog een laatste vraag: zou Johnny Cash de voorronden van Idols, de populaire talentenshow op televisie, zijn doorgekomen? Het antwoord luidt natuurlijk nee. Aan die constatering kleeft een wezenlijke triestheid over het totaal misverstaan van (pop)muziek, het idee dat het aantal goed gezongen noten belangrijker is dan de beroering die de noten kunnen veroorzaken.'

Hebben we een QuickTime-player in de computer? (Gratis te downloaden via de site onder dit stukje.)

Dan tip ik hier, voor zover al niet bekend, een verzameling mooie clips.

De IJslandse zangeres Björk - het is mij allemaal wat te 'arty' en van de muziek 'moet je houden', maar bijzonder is het wel.
Haar videoclips lijken vaak de eenvoud zelve, maar hoe prachtig gemaakt!

Een paar jaar geleden kwam de CD 'De Fluiten van Ver Weg' uit - De Wereldmuziek der Cananefaten.
Het was een poging, met hulp van Henny Vrienten en Joost Belinfante, de muzikale cultuur in kaart te brengen van het oudste volk van Nederland.
De CD bereikte een klein publiek; je moet het Wereldmuziek-genre goed kennen om de parodie te kunnen waarderen.

Rond het jaar 0 bewoonden de Cananefaten (of Kaninefaten zoals ze abusievelijk ook worden genoemd) de strandwallen en de hoger gelegen veengronden van de kuststrook tussen Hoek van Holland in het zuiden en de Rijn in het noorden.

Er zijn geen schriftelijke overblijfselen van hun cultuur (behalve dat ze door de Romeinen worden genoemd), maar ik beweer de culturele schatbewaarder te zijn.
Ik kan aantonen dat de Cananefaatse cultuur zich over de gehele wereld heeft verspreid.
Tot in Zuid-Amerika toe. De panfluit bijvoorbeeld is een aangepaste versie van de pênta, de fluit die elke Cananefaat vanaf vijfjarige leeftijd kon bespelen.

In het oer-Nederlandse titelnummer wordt de pênta gehanteerd door Joost Belinfante. Henny Vrienten, die ook de muziek van dit nummer schreef, bespeelt de overige instrumenten.

(Zie hierboven voor het gehele Cananefatenproject 'Bieslog is jarig', 1 maart 2004, waar het gratis te downloaden is.)

Ik kreeg na al die mannen met verklaringen - 'We zijn eruit!' - grote behoefte aan Mooie Muziek.

Mocht je zin hebben mee te doen..
Klik de foto groot, zet de speakers open en laat de Mooie Muziek zes minuten over je heen komen.

Het hoofd bijtanken.

Uit de doos met cassettebandjes van zolder viste ik een radio-opname, die ik totaal was vergeten.

In 1987 verzorgde ik als gast-DJ een uitzending van VPRO's Wilde Wereld; ik draaide nummers met het Call Me-thema.
Vanzelfsprekend hoorde daar ook het aloude nummer 634-5789 in thuis, in een versie van zanger, meester-gitarist en componist Ry Cooder.

Dit is een tekstfragment:

Hey, baby, if you need a little lovin', call on me
And if you want some kissin', call on me, baby
No more lonely nights will you be alone
All you got to do is pick up your telephone
And dial 634-5789, 634-5789, 634-5789
'Cause that's my number, 634-5789, 634-5789

De song is te vinden op Cooders album Borderline uit 1980.

Ter plekke besloot ik het telefoonnummer uit de song daadwerkelijk te draaien.
En toen ontspon zich live een verbazingwekkend gesprek.

Terwijl de nieuwe brillenmode weer zwaardere brilmonturen voorschrijft - de Nana Mouskouri-bril is terug van weggeweest - brengt de wetenschappelijke redactie van het Algemeen Dagblad op de voorpagina (!) de uitslag van een Engels onderzoek, dat verpletterend uitpakt voor de brildragers.
Brillers komen heel veel knuffelen, kussen en frunniken tekort.

Als klap op de vuurpijl publiceert Bieslog een sensationele foto, een diepbewaard geheim, niet eerder te zien op internet:

NANA MOUSKOURI ZONDER BRIL!

In de wereld der klassieke muziek wordt vandaag de 70e geboortedag van de Canadese pianist Glenn Gould (1932-1982) herdacht.

Fenomeen Glenn Gould trok zich al vroeg in zijn carrière terug uit het openbare muziekleven. Het gespannen spelen onder het toeziend oog van honderden concertgangers was hem onmogelijk geworden.

Teruggetrokken in een platenstudio heeft hij fantastische uitvoeringen laten vastleggen op plaat en video. Zijn eigenzinnige Bach-vertolkingen staan nog steeds volop in de belangstelling. De legende leeft voort.

Wie hem nooit heeft zien spelen en over een Windows Mediaplayer beschikt, kan ook op internet terecht. Enkele Goldberg Variaties zijn op een AVRO-site gezet.

Gezeten op zijn speciale lage stoeltje, meedirigerend, maar ook meezingend (hij was er berucht om) is Goulds geconcentreerde manier van spelen opzienbarend.

In het grote Canadese archief van Glenn Gould zag ik dat het beroemde stoeltje geen zitting heeft! Wist ik niet.

Maar goed, alle excentriciteit terzijde: het gaat om zijn pianospel. En dat is prachtig.

Als er één klassiek muziekstuk geschikt is om er rappers in te gebruiken, dan is het de Mattheus Passion van Bach.
De evangelist, Jezus, de koren... een kleine honderd rappers kunnen meedoen.

Of het lukt daarmee een brug te slaan naar 'een nieuw publiek' is de vraag. Het nieuwe publiek begint - net als het oude publiek - schoon genoeg te krijgen van die gasten in hun enkele hemmetjes met die petten op en hun gespuug in de microfoons en hun nu al vijftien jaar durende kwasi-swingende herkauwen van steeds weer dezelfde clichés in woord en gebaar.

Alleen de directeuren van de grote orkesten en concertzalen denken nog met iets zeer 'moderns' bezig te zijn.

Het publiek vertrekt om twee uur 's middags uit de haven van Rotterdam; tegen de avond wordt de locatie - een verlaten booreiland - op tien kilometer buiten de territoriale wateren bereikt. Het omhoog takelen van alle toeschouwers vergt ruim twee uur, waarna de opera rond de klok van tienen begint.
Na het tweede bedrijf , middernacht precies, vindt de tweede inscheping plaats en zet men koers naar de sluizen van IJmuiden, waarop het derde bedrijf zich afspeelt.
De voorstelling beleeft een spectaculaire finale op en rond de Afsluitdijk.

Muziek, tot het alleressentieelste teruggebracht.

Klik Hallelujah Chorus van Handel (!),
klik op de rode pijl.

Barre, naakte muziek, ontdaan van alle tierelantijnerige flauwekul.

Houden we van de liedjes van Aimee Mann?
(Negen van haar songs speelden een belangrijke rol in Paul Thomas Andersons film Magnolia.)

Haar nieuwe CD Lost in Space komt op 27 augustus uit.

Tot die datum zijn alle nummers te beluisteren via haar eigen site.
Gratis en voor niks!

De godfather van de bas, Ray Brown, is vannacht in zijn slaap overleden. Hij werd 75 jaar.
Zijn carrière omspant een halve eeuw. Hij gaf de bas in de bebop-periode de belangrijke rol die hij nog altijd in de jazz heeft.

Ik schat dat ik ongeveer honderd platen en CD's uit de kast kan trekken waarop hij speelt.
Vanavond zal ik er een paar draaien en vooral op de bas letten.

Op veler verzoek.

Regelmatig kom ik jazzliefhebbers tegen, die niet weten dat zij via hun pc dag en nacht jazz kunnen ontvangen.

Twee van de honderden stations,.

In 2030 viert Koningin Beatrix haar vijftigjarig regeringsjubileum.
Bij die gelegenheid zal in de tuin van Paleis Huis Ten Bosch een groot popconcert worden gegeven, dat door 300.000 bezoekers wordt bijgewoond.

Opgetreden wordt door de Golden Earring, The Motions, Q65, de Tielman Brothers, Mariska Veres, Wally Tax en de Outsiders, Johnny Lion and The Jumping Jewels, Rob de Nijs en de Lords en Boudewijn de Groot.

Het concert zal worden bijgewoond door de voltallige Koninklijke Familie. Kroonprins Willem Alexander spreekt een dankwoord aan zijn moeder en alle aanwezigen zingen, samen met Peter Koelewijn en zijn Rockets, Kom Van Dat Dak Af.

De enthousiaste recensies over het optreden van Bauchklang op het Drum Rhythm Festival maakten me nieuwsgierig. Een a capellagroep uit Wenen. Nieuwe vormen van samenzang.

Nou en of! Bauchklang brengt iets heel anders dan de vaak o zo knappe, maar gelikte, overgedisciplineerde bekende a capellazang.
Beluister de 30-seconden samples en bedenk: alle geluiden - ook de percussie - zijn met de mond vervaardigd.

Een lezer schrijft dat het vorige stukje, Zwemmen met dames, grote overeenkomst vertoont met een liedtekst van George Formby.

Ik ken een paar songs van Formby, deze niet. Even zoeken op het web bracht de tekst boven water. En ja, het thema is hetzelfde. Het lied van Formby heeft alleen geen satirische ondertoon en dat is maar goed ook. Gewoon een leuk lied.

Ik hoor zijn stem erbij en de klank van de banjo ukulele, waarmee hij zichzelf begeleidde.

Mij verbaast de vroege veroudering van CD-kopers niet in het minst.

- CD's worden gesealed in plastic, dat zich moeilijk laat verwijderen. Is er geen schaar in de buurt, dan leidt alleen al het openen van dit plastic beschermhoesje tot aanvallen van woede, die schadelijk zijn voor de gezondheid.

- Vooral bij klassieke CD's worden veel te dikke boekjes meegeleverd. Teksten van liederen bijvoorbeeld worden in drie talen vertaald. Probeer zo'n boekje uit het dekseltje te wippen en de vloeken en verwensingen rollen door de kamer.

- Pak de in de onderdeksel geklemde CD met duim en ringvinger aan de rand vast (zoals aanbevolen) en trek: de CD kromt onrustbarend, zonder los te laten. Met de wijsvinger drukken op de lipjeskern in het midden van de schijf, wil vaak niet helpen. Het hart klopt onrustbarend als het eindelijk lukt de dure CD in de lade van de speler te leggen.

- Er zijn CD-firma's die de te dikke tekstboekjes los bijleveren. Boekje plus CD-doosje worden nog eens extra verpakt in een kartonnen hoes. Keurig! Maar probeer zo'n combinatie 's weg te zetten in uw CD-opbergrek. Het pakje is te dik voor de gleuf, of de gleuf is te smal, hoe u het noemen wilt, maar de irritatiegrens wordt ver overschreden.

- Dat bij een tweede keer openen het bovenste dekseltje van het onderste breekt, is de gewoonste zaak van de wereld. Muziekliefhebbers die tegen beter weten in pogingen doen de dekseltjes in elkaar te klemmen, moeten vaak een beroep doen op Eerst Hulpdiensten, reanimatieteams, of traumahelikopters

Vinylplaten draaide je grijs - van CD's word je grijs.

Bij de Meezing-Matthäus zong een man op rij vier veel te hard, aanstellerig en opvallend niet alleen met de koren, maar ook met de solisten mee.

Die dacht dat hij Jezus Christus was.