Vanmiddag - tussen 14.00 en 15.00 uur - beantwoord ik vragen van scholieren in een zgn. videoconferentie.

Ik zit in een gebouw van de NOB te Hilversum en de leerlingen in hun school, de KSE te Etten-Leur.
Het vraaggesprek is live via internet te volgen.

Heb ik nooit eerder gedaan - spannend dus.
Ik hoop de titel 'expert' waar te kunnen maken. Misschien weten die leerlingen meer van internet- en computertechnieken dan ik.

Spreek met iemand over 'de media' en al snel valt de zin:
'Hoe moet ik alles in hemelsnaam bijbenen?'
Die klacht klinkt al sinds de uitvinding van de videorecorder, maar ze wordt luider en wanhopiger.

Als televisie en computer steeds meer naar elkaar toegroeien, hoe vind je dan een weg in het miljoenvoudige aanbod?
En als ik programma's of kanalen heb gevonden die me interesseren, hoe organiseer ik het dan zo, dat ik nieuwe afleveringen niet vergeet?
'Help!!!!'
VODcasting!

Wat PODcasting is, mogen we als bekend veronderstellen - de nieuwe en snelle manier om geluidsmateriaal, waarop men zich 'abonneert', naar de computer te sturen en vandaar naar de mp3-speler, neemt in populariteit toe.

Deze week startte de VPRO met een wereldprimeur: VODcasting - Video On Demand Webcasting.
Favoriete tv-programma's worden klaargezet zonder ingewikkelde handelingen en zonder eindeloos downloaden. Belangstellenden kunnen zich abonneren op de 3VOOR12 VODcast. Als ze dat gedaan hebben worden met regelmaat nieuwe programma's 'thuisbezorgd'. De abonnees krijgen een seintje wanneer er iets nieuws van hun gading te zien is. De programma's zijn uitsluitend op de computer te zien - een iPod waarop ze kunnen worden bekeken bestaat (nog) niet.

"Dit is een eerste stap naar de toekomst van tv-kijken", zegt Erwin Blom, hoofd van de afdeling Digitaal van de VPRO. "Het is een voorbode van een tijd waarin iedereen een eigen thuispagina op zijn tv heeft, waar zowel favoriete gewone kanalen opduiken als on demand inhoud verschijnt. Uit een groot aantal mogelijkheden stelt iedereen zijn eigen aanbod samen. Misschien abonneer ik me straks wel op Tegenlicht, 3VOOR12 en Shameless en als ik mijn tv aanzet, zie ik in een oogopslag of er nieuwe inhoud van mijn favorieten beschikbaar is. Het abonnement op 3VOOR12 is nu dus al mogelijk, afhankelijk van het succes van deze VODcast bekijken we of het VPRO-aanbod wordt uitgebreid."

Nou, dat wilde ik wel eens proberen!
Ik boekte verrassend gemakkelijk resultaat.
Je hebt het iTunes-programma nodig (versie 4.9), je tikt een adres in en klaar!
Het kleine schermpje in de linkerhoek kun je naar het midden van het computerscherm trekken en dan zijn de programma's heel goed te volgen.
En nu weet ik precies hoe het er in de Rotterdamse Club Now and Wow aan toegaat.
Joh!

Een statige rij huizen aan de Haagse Toussaintkade, recht tegenover de Koninklijke stallen en de paleistuin.
Een verrassing op nummer 55: via een poort betreed je een rommelig binnenterrein, dat uitzicht biedt op een oude fabriek met klassieke schoorsteenpijp. PRESENTATIE, staat op de uitnodigend halfopen schuifdeur.

De grote productiehal van de voormalige broodfabriek is verdeeld in een lichte en een donkere ruimte.
De donkere ruimte oogt als een laboratorium, met opstellingen waar wordt geëxperimenteerd met licht en geluid.
De lichte ruimte wordt gedomineerd door een wand met grote kantoorkasten, gevuld met ordners en banden.

Hier huist, gedurende een paar maanden, de interfaculteit Beeld en Geluid van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en het Koninklijk Conservatorium.

De interfaculteit bestaat vijftien jaar en heeft een stroom projecten voortgebracht, muziektheaterproducties, videofilms, enzovoorts, vervaardigd door studenten en docenten (enkele namen: Dick Raaymakers, Babeth van Loo, Paul Koek, Robin Deirkauf), op het snijvlak van muziek, beeldende kunst en wetenschap.

In de broodfabriek is de balans opgemaakt van al dat werk. Een bijzondere samenvatting wordt aanstaande zondagmiddag, vier uur, gepresenteerd (Toussaintkade 55 dus).

Ik vraag initiator Frans Evers naar verleden, heden en toekomst van deze ultieme broedplaats.

Waar huizen de nieuwe mediamakers? Waar zijn ze mee bezig?

Een bezoek aan het Lowlandsfestival - het interculturele megaspektakel met popmuziek, literatuur, politieke discussies, toneel en dans - mag in deze serie niet ontbreken.

Akkoord, dit lijkt op zelfpromotie en opdeborstklopperij, maar als ik er niet achter stond, zou ik het niet schrijven: de VPRO vertolkt op internet een voortrekkersrol.

Op het gigantische festivalterrein bevindt zich backstage, in een paar gestapelde portocabins, het hart van VPRO's 3voor12-website en dat is bij uitstek zo'n broedplaats.
Gedurende drie dagen wordt een uitvoerig verslag van het festival on line bijgehouden en er worden nieuwe technieken uitgeprobeerd.

Op de site komen allerlei disciplines samen: er is een magazine met eigen recensies, interviews en foto's, er zijn optredens te beluisteren en te bekijken middels eigen video- en audiokanalen - de thuisblijvers komen zeer ruim aan hun trekken. En de festivalgangers kunnen na afloop nog eens nagaan wat ze allemaal hebben gemist.

Ik sprak vanmorgen met eindredactrice Leonieke Daalder en cameraman Erik Zuyderhoff.
Het enthousiasme dat in hun stemmen doorklinkt, spreekt voor zich.

(Vanavond van 22.00- 24.00 is op de site, via 3voor12-webtv, een show te zien, waarin met het technische nieuwtje van dit jaar (in de gesprekken genoemd) wordt geëxperimenteerd: een combinatie van live- en stockbeelden met animatie.)

Een paar keer al heb ik in interviews beweerd, dat nieuwe mediamakers hun nieuwe plannen en ideeën niet meer naar de bolwerken van de oude media hoeven brengen, maar zelf aan de slag kunnen gaan met behulp van de nieuwe digitale technieken.

Pedante uitspraak. Want wat weet ik ervan?

In deze serie hoop ik broedplaatsen te bezoeken waar de nieuwe makers aan het werk zijn.

De Amsterdamse productiestudio Submarine is zo'n plek. Hier worden de grenzen tussen nieuwe en oude media, hoge en lage cultuur, en kunst en commercie verkend en overschreden.

'Hoe ik de toekomst zie? Als oneindig positief. Ik ga elke dag fluitend naar m'n werk', zegt Bruno Felix, een van de oprichters.

Op de site van SubmarineChannel zijn vele voorbeelden van grensoverschrijding te vinden.
Het project van Chris Keulemans bijvoorbeeld, die in een roman, een dvd, een radiodocumentaire en een website de Amerikaanse popcultuur tussen 1961 en 1995 verkent. Wat een schat aan materiaal is op die site te vinden!

Bij Submarine vinden we ook Hotel, het nieuwe Flashproject van internetkunstenaar Han Hoogerbrugge. Twee prachtige delen staan al on line. ('Via de site trekt Hotel wereldwijd meer bezoekers dan een Nederlandse speelfilm.')

Over een paar maanden volgt een gamesite, die behoort bij het gigantische multimediale project van Peter Greenaway - The Tulse Luper Journey (o.a. drie films, boeken en DVD's).

Kortom hier gonst en bromt het. Ik beveel een bezoek aan SubmarineChannel van harte aan.

De reden dat ik het Lowlandsfestival bezocht, was, dat ik met eigen ogen wilde zien hoe de festivalsite werd gemaakt.

Ik kwam terecht in de zogenaamde mediacompound, een verzameling tenten en portocabins, in een hoek van het backstageterrein.
En in een van die mobiele kantoortjes trof ik de redactie van VPRO's 3voor12-Lowlandssite.

Ik moet uitkijken dat ik hier niet een partijtje loftrompet ga blazen over wat in eigen huis gebeurt.
Maar ik heb met verbazing en bewondering gezien hoe een relatief kleine groep medewerkers verslag uitbrengt van dit gigantische festival - met live en opgenomen concerten, eigen foto's en interviews, recensies en sfeerreportages.
En dat alles staat nu on line, waardoor het digitale Lowlandsfestival vanuit de gehele wereld kan worden bezocht.

Ook voor mij opvallend:
de nauwe samenwerking tussen televisie, radio en internet.
In de ongelooflijk ingewikkelde logistieke en technische operatie - twaalf uur televisie, vele uren radio, permanente site - worden beeld en geluid in alle soepelheid uitgewisseld. Er is geen strikte scheiding meer, zoals decennia voorheen - de operatie wordt gezamenlijk geproduceerd.

Kreeg ik hier een mediakijkje in de toekomst? Of is die toekomst allang begonnen?

Ik sprak met Erwin Blom, hoofd Afdeling Digitaal van de VPRO.
Over die samenwerking en uitwisseling.
Over de kracht van internet. Wordt met webtv een nieuwe weg ingeslagen, die zich onttrekt aan de huidige discussies over de media?
Er moeten niet minder kanalen komen, maar veel en veel meer.
Spreken over 'het BBC-model' - een misverstand.
De huidige programmering, een achterhoedegevecht?