Ik heb het apparaat nooit in werking gezien - dit wordt dus een vage aflevering, die toch in de serie thuishoort.
Als het apparaat ter sprake kwam, trok mijn vader er een misprijzend gezicht bij en schudde hij afkeurend met zijn hoofd.

De Hollerithmachine.
Dat ik de naam onthouden heb, bewijst dat er meerdere malen over moet zijn gesproken.

Mijn vader was ambtenaar op het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf, waar alle meterstanden en alle rekeningen van alle Hagenaars met de hand werden geschreven. Een leger ambtenaren was er dagelijks acht uur mee bezig. Geen wonder dat mijn vader zo?n mooi, soepel handschrift had. (Aan een hoofdletter H zet ik net zulke extra vlaggetjes als hij.)

Toen deed op het bedrijf in het begin van de jaren vijftig de Hollerithmachine zijn intrede. Alle gegevens van een stroomverbruiker werden op een kartonnen kaart vermeld. Mijn vader nam eens zo?n kaart mee van kantoor. Raadselachtige kaart, vol gaatjes. Geen tekst. Hoe kun je nou iets zinnigs lezen uit een boel gaatjes?

In de stukjes die mijn vader voor het blad van de Personeelsvereniging schreef, liet hij voorzichtig doorschemeren dat de mechanisering van de administratie zou leiden tot ?lopende bandwerk? en dat hij vreesde voor ontslagen. Kritischer kon je in de jaren vijftig in een bedrijfsblad niet schrijven.

Kortom: mijn vader verzette zich tegen de computer. Want nu weet ik dat de machine was bedacht door de Amerikaanse ingenieur Herman Hollerith en als prototype wordt gezien van alle mechanische dataverwerking.