Na lezing van het boekje ?Het Haagse portiek? (door Hans Pars, Uitgeverij De terugreis) besloot ik tot een werkbezoek aan ?Haagse portieken die ik heb gekend?.

Nergens in Nederland zijn in het begin van de vorige eeuw in de sociale woningbouw op zo?n grote schaal portiekwoningen gebouwd als in Den Haag.

Het Haagse portiek is uniek in de woningbouw (uitgevonden in Den Haag) en bestaat uit een open buitentrap, die leidt naar een bordes, waarop de voordeuren van de vier bovenwoningen uitkomen.
In Amsterdam en Rotterdam werd een blok etagewoningen in de meeste gevallen voorzien van doorlopende trappen met een gemeenschappelijke voordeur.

Nergens anders ook zijn zoveel huizenblokken gebouwd met slechts drie woonlagen. Uit het boek leer ik dat dit ?laaghouden? van de bebouwing op last van hogerhand gebeurde: men wilde niet dat Den Haag tot metropool zou uitgroeien. De stad moest een ?gemoedelijke uitstraling? behouden.

In de vruchten- en bomenbuurt inspecteerde ik tientallen portieken. De eindrapportage van mijn onderzoek hoop ik medio februari aan het Haagse gemeentebestuur te kunnen overhandigen.

Laat ik me hier beperken tot foto?s van twee portieken die zich in een uithoek van mijn herinnering hebben vastgezet.

In het portiek aan de Vlierboomstraat heb ik vele uren doorgebracht in ?gesprek? met een vriendinnetje van school.
(Details laat ik achterwege - nostalgische verhalen van oude mannen over veelal verzonnen vrijpartijen met schoolvriendinnetjes gaan me de keel uithangen; het feit dat ik in de vorige zin het woord gesprek tussen aanhalingstekens plaats, is al erg genoeg.)

Op het portiek in de Perenstraat woonden oom Pim en tante Tine.
In mijn herinnering was hun portiek veel sjieker dan het gemiddelde Haagse portiek. (En hun huis ook sjieker ingericht dan het onze - het interieur was kwetsbaar, met veel tafeltjes waarop grote Oosterse vazen pronkten.)
De foto?s laten zien dat dit klopt. Alhoewel er nog weinig portieken zijn waarvan de originele glas-in-loodramen in het trappenhuis gespaard bleven.

Terecht gedenkt Hans Pars in zijn boek de bezorgers - de bakkers, melkboeren en postbestellers, die dagelijks de trappen van de Haagse portieken moesten beklimmen. Hoevelen versleten er hun benen op? Die vraag beantwoorden vergt een deelstudie (?Ziek van het portiek?).

De open portiekbouw werd na de Tweede Wereldoorlog nauwelijks nog toegepast.
In de toekomst zal het typisch Haagse portiek door sloop en renovatie ongetwijfeld verdwijnen.
Tot zolang herbergt Den Haag van alle steden in het land de meeste ideale plekken voor daklozen, dealers, blowers en wildplassers.