Gisteren probeerde ik weer eens aan een buitenlander uit te leggen hoe ons omroepbestel in elkaar steekt.
Een leerzame ervaring. Na een half uur gestamel en gezoek naar woorden begreep ik dat ik het zelf ook niet weet.
De buitenstaander bleef geïnteresseerd doorvragen. Ik tekende schema?s op een viltje, maar bleef verbaasde uitroepen oogsten (?Members? How many??).
Lacherig was ik begonnen, maar ik eindigde in de verdediging.
Want ik begreep ineens de essentie: ons omroepbestel is een kunstwerk!
Een uniek conceptueel kunstwerk, waaraan gedurende ruim vijfenzeventig jaar is gebouwd en dat nog lang niet ?af? is.
De aanvallen op dit gesamtkunstwerk nemen in hevigheid toe. De kunstbarbaren - de politici, de organisatiedeskundigen, de onderzoekers - willen nu eindelijk eens greep krijgen op dit geheimzinnige, inefficiënte, labyrintische, de bureaucratische regels met voeten tredende Nederlandse meesterwerk.
Twee kanalen moeten er komen. ?Naar BBC-model.? Overzichtelijke keurigheid, schematische eenvormigheid, geen afwijkende ideeën, maar formats en targets.
?Dus als ik het goed begrijp,? zei mijn buitenlandse gast, ?krijgt een bevlogen programmamaker met een totaal afwijkend programma-idee bij jullie meerdere kansen z?n programma te realiseren. Als de ene omroep het niet accepteert, kan hij of zij het bij een ander proberen. Hoe meer - hoe spreek je het woord uit - ?zendgemachtigden?, hoe groter die kans? Dus is de kans groter dat werkelijk talent aan bod komt. Wat een geweldig systeem!?
Grote kunst is op vele manieren uit te leggen. Wat was ik trots op ons omroepbestel!