Gisteravond zag ik de erewacht weer staan bij de herdenking op de Waalsdorpervlakte: leden van de Binnenlandse Strijdkrachten, in hun blauwe overalls, met de oranje armbanden om en de gedateerde helmen op het hoofd.

En altijd voel ik een vooroordelige wrevel opkomen. ?Ja, ja?, denk ik schamper en dat lichte gevoel van meewarigheid - misschien onterecht - is uitsluitend gebaseerd op een verhaal van mijn vader.

Vlak na de bevrijding werden de soldaten uit het voormalige Nederlandse leger gevraagd toe te treden tot de Binnenlandse Strijdkrachten, een soort geïmproviseerd legertje dat in de eerste dagen na de bevrijding gezag en orde moest handhaven en de collaborateurs gevangennemen.

Ook mijn vader kreeg een BS-armband uitgereikt. Maar heeft hem niet gedragen.

?Ik kreeg de opdracht de jongens van Verb. op te halen en dat wilde ik niet?, herinner ik me zijn verhaal. ?Die BS deugde niet helemaal. Al die gasten die tijdens de oorlog niets hadden gedaan, wilden nu hun gram halen, in een blauwe overall en een oranjearmband om.?

De familie Verb. schuin tegenover ons was fout. De (oudere) zoons liepen in NSB-uniformen. De familie werd door de overige straatbewoners met de nek aangekeken.
Maar ze waren politiek fout, het was een keurige familie, ze hadden volgens mijn vader de verkeerde keuze gemaakt, maar verder niets gedaan dat niet door de beugel kon.

?Ze hebben ook hongergeleden,? zei mijn vader, ?ik ga die jongens niet uit hun huis halen.?

Voor mijn vader was de oorlog na de bevrijding echt afgelopen.

De armband bewaar ik al decennia.
Vreemd, denk ik nu pas, een smal reepje oranje met het woord ORANJE erop...
Ik neem aan dat de band geheel oranjekleurig had moeten zijn, maar dat de oranje verf op was?

Ik kan het mijn vader niet meer vragen.